Samenwerking kan omschreven worden als een onderwijskundige aanpak waarbij groepen studenten samenwerken aan het oplossen van een probleem, het maken van een taak of het creëren van een product. De focus bij een samenwerkingsopdracht ligt dus op gezamenlijke output.
Het gebruiken van leeractiviteiten die gericht zijn op samenwerking binnen het onderwijs heeft veel sociale, psychologische en academische voordelen, zoals het opbouwen van begrip van diversiteit, het verhogen van het zelfbeeld van studenten en het bevorderen van het kritisch denkvermogen van studenten.
Filmpje over didactisch doel
Wanneer je een samenwerkingsopdracht vormgeeft is het van belang om rekening te houden met een aantal zaken vooraf, tijdens en na het uitvoeren van de opdracht.
Stel de leeractiviteit zo op dat een positieve afhankelijkheid tussen studenten gestimuleerd wordt. Idealiter verschilt de inbreng van teamleden (door bijv. de groep multidisciplinair samen te stellen). Het succes van de groep hangt dan af van de bijdrage van ieder individu. Wanneer studenten afhankelijk zijn van elkaar zullen ze zich aangemoedigd voelen om zich in te zetten voor het gezamenlijke doel en voelen ze zich meer gemotiveerd om hun best te doen. Zorg dat de opdracht goed aansluit bij wat je wilt dat jouw studenten leren.
Doe een beroep op de interpersoonlijke vaardigheden en groepsvaardigheden van de student. Wanneer studenten worden uitgedaagd om samen te werken aan een product of oplossing voor een probleem worden ze uitgedaagd om effectief te communiceren, om te gaan met leiderschap, empathie te tonen voor groepsgenoten, tijd te beheren, rekening te houden met diversiteit en inclusiviteit en kritisch te reflecteren op hun eigen ideeën en die van groepsgenoten.
Om de effectiviteit van de samenwerking te verbeteren is het goed om na de samenwerkingsopdracht de samenwerking te evalueren. Dit kan door middel van peerfeedback, individuele reflecties, groepsreflecties of door observatie van de docent.
Laal, M., & Ghodsi, S. M. (2012). Benefits of collaborative learning. Procedia-social and behavioral sciences, 31, 486-490.
Laurillard, D. (2013). Teaching as a design science: Building pedagogical patterns for learning and technology. Routledge.
Palincsar, A. S., & Herrenkohl, L. R. (2002). Designing collaborative learning contexts. Theory into practice, 41(1), 26-32.