Het onderzoek wordt gekenmerkt door een groot potentieel. Bedrijventerreinen spelen namelijk een cruciale rol in de economie van Nederland. Ze nemen slechts 2% van de oppervlakte in beslag, maar er kan een aanzienlijke emissiereductie gerealiseerd worden. Om het te vangen in cijfers: Zuid-Holland telt 618 bedrijventerreinen die samen bijdragen aan 30% van het bbp en 30% van de werkgelegenheid, maar tegelijkertijd zijn ze ook verantwoordelijk voor de helft van de uitstoot van schadelijke stoffen.
De opgaven van de klimaatverandering en de energietransitie maken het noodzakelijk voor ondernemers op bedrijventerreinen om te verduurzamen. De vraag is, hoe kun je de situatie van bedrijventerreinen in kaart te brengen, zodat je gericht interventies kunt ontwikkelen? En hoe zorg je ervoor dat er een collectieve aanpak komt, terwijl slechts 30% van die terreinen formeel is georganiseerd?
Komen tot een nulmeting met interdisciplinaire teams
Sinds vorig jaar bouwt ieder half jaar een nieuwe, interdisciplinaire groep afstudeerders van Hogeschool Rotterdam voort op de inzichten van de vorige groep. Het doel: een scan ontwikkelen om verduurzamingsacties voor bedrijventerreinen te bepalen.
Wat daarvoor nodig is, is allereerst een nulmeting, op basis van betrouwbare data. De eerste aanzet van indicatoren zijn door de vorige groep afstudeerders afgeleverd, maar nu is het taak om verder te preciseren. Afstudeerders Luuk den Boer (Ruimtelijke Ontwikkeling), Dennis van der Burg (Commerciële Economie: Global Marketing en Sales) en Jelle Ruigrok (Technische Bedrijfskunde) vormen samen de tweede projectgroep en zijn inmiddels zes weken onderweg. Na een eerste fase van schaven aan indicatoren, zijn ze nu dichtbij een eerste ‘dashboard’. Dit prototype dashboard is een manier om gericht data te verzamelen, zodat ze een nulmeting kunnen uitvoeren.
Studenten Luuk den Boer, Jelle Ruigrok en Dennis van der Burg onderzoeken de mogelijkheden om tot een scan te komen en sparren hierover met de kerngroep bestaande uit diverse stakeholders uit de publieke en commerciële sector.
De opdracht wordt steeds interessanter. De eerste twee weken moesten we echt up-to-speed komen, omdat we de opdracht overnamen van de eerste groep. Daarna was het vooral schuiven met indicatoren, om ze echt scherp te krijgen. Maar straks hebben we de eerste echte nulmeting. Als je die nulmeting hebt, kun je interventies in gaan plannen.
De verwachting is dat ze binnenkort een succesvolle pilot kunnen uitvoeren, zodat bedrijven inzicht krijgen in hun eigen status op de kernthema’s duurzaamheid, mobiliteit, ruimtelijke indeling en veiligheid. Op basis van de nulmeting kunnen bedrijven gericht met interventies komen om te verduurzamen. Bij een succesvolle pilot kan het dashboard worden gebruikt door meerdere bedrijventerreinen, zodat de Provincie Zuid-Holland een kan komen tot een verduurzamingsstrategie van bedrijventerreinen.
Stakeholder- en verwachtingsmanagement
Uit het onderzoek blijkt dat de problemen op de terreinen heel divers zijn, met een duidelijke tweedeling tussen terreinen met en terreinen zonder organisatievorm. Het is lastig om verduurzamingspunten te identificeren, doordat er grote verschillen bestaan tussen de diverse terreinen. Zonder helderheid in die indicatoren was een nulmeting niet mogelijk.
De eerste projectgroep had tevens stakeholdermanagement benoemd als een grote uitdaging. Als snel bleek dat er veel verschil was in verwachtingen, zeker voor de kerngroep van inmiddels ongeveer 10 mensen. Ook de nieuwe projectgroep beaamt dat:
Een belangrijk aspect is ook de diplomatieke kant. Het is een interdisciplinaire opdracht, maar ik had niet verwacht dat de kerngroep zo groot was. De vraag is dan hoe krijgen we de neuzen dezelfde kant uit? Want niet alle stakeholders zaten met hun wensen en verwachtingen op één lijn.
De vorige projectgroep kwam al met het plan voor het dashboard, maar voor de technische uitvoering misten ze de achtergrond. Voor Dennis is dit geen probleem: “Niet vanuit mijn studie Commerciële Economie, maar ik heb wel een interesse in data-analyse. En dit komt toevallig mooi uit, ik kan nu goed de software leren beheersen, zodat we echt tot een praktische tool komen.”
Bewustwording voor ondernemers
De eerste resultaten worden verwacht voor de zomer, dan kan na de zomer een nieuwe groep de implementatie verder opnemen. Het gaat bij de tool niet alleen om de monitoring en het gericht komen tot duurzame interventies voor de Provincie Zuid-Holland. De tool is tevens een bewustwordingstool voor ondernemers. Ze krijgen dan op individueel niveau inzicht in de kansen om te verduurzamen en kunnen dan indien mogelijk ook samen optrekken. Daarmee stimuleert dit onderzoek ook een collectieve aanpak van verduurzaming, als onderdeel van een toekomstbestendige economie.
Dit project wordt begeleid door Arjen van Klink (lector Next Strategy en directeur Kenniscentrum Business Innovation) en Babette van den Berg (coördinator interdisciplinair afstuderen, Rotterdam Business School) in opdracht van Kenniscentrum Business Innovation met financiële ondersteuning vanuit de Provincie Zuid-Holland voor de stage van de afstudeerders. Meer weten? Neem contact op!