Menu
    English

    Samenwerken in duurzame ketens

    kijken door de bril van de paradox

    28 november 2024

    Hoe kun je samenwerken aan een circulaire en duurzame economie wanneer belangen botsen en grenzen tussen organisaties vervagen? Dit levert voor de mensen in die samenwerkingen allerlei spanningen op die te maken hebben met duurzaamheid en economie, de manier waarop samenwerking wordt ingebed en verandercultuur binnen organisaties. Het lectoraat Business for Societal Transition van Hogeschool Rotterdam, onder leiding van Frank Berkers ziet het laten slagen van zo'n samenwerking als een uitdaging die vraagt om een frisse blik: de ‘paradox bril’.

    Grenswerkers 

    Grenswerkers vervullen een verbindende rol tussen organisaties. Ze slaan bruggen, overbruggen belangen en zorgen ervoor dat samenwerkingen soepel verlopen. Maar die rol brengt ook uitdagingen met zich mee. “Het lijkt vanzelfsprekend dat grenswerkers samenwerkingen tot een goed resultaat brengen,” zegt Frank Berkers. “Maar ze navigeren continu tussen tegenstrijdige belangen en verwachtingen. Het is belangrijk om de spanningen in hun werk te erkennen, begrijpen en zoveel mogelijk te verlichten.” 

    Ook onderzoeker Nora El Maanni benadrukt hoe groot de impact van deze spanningen kan zijn. “Grenswerkers voelen vaak de druk van uiteenlopende belangen. Die spanningen blijven meestal in de onderstroom, maar ze beïnvloeden wel de uitkomst van samenwerkingen. Het is belangrijk om deze spanningen te erkennen en ermee te leren omgaan.”

    Paradoxen in samenwerkingen voor duurzaamheid 

    Een paradox ontstaat wanneer twee schijnbaar tegengestelde doelen tegelijk belangrijk zijn. In ketensamenwerkingen voor duurzaamheid zien we dit bijvoorbeeld terug in zulke afwegingen 

    • Efficiëntie versus duurzaamheid: Hoe combineer je duurzame innovaties met de druk om kosten laag te houden? 
    • Korte versus lange termijn: Ga je alles vooraf in kaart brengen of begin je gewoon en leer je onderweg? 
    • Individueel versus collectief belang: Hoe vind je balans tussen het succes van je eigen organisatie en de bredere maatschappelijke impact? 

    “Een paradox kun je niet oplossen,” legt Nora uit. “Het gaat erom dat je ermee leert omgaan. Dat vraagt om vaardigheden zoals creatief denken en het accepteren van ongemak.”

    Tools voor grenswerkers 

    Om grenswerkers te ondersteunen, ontwikkelt het lectoraat praktijkgerichte tools. Deze helpen spanningen te herkennen en om te zetten in waardevolle inzichten. Dit gebeurt onder meer in het onderzoeksproject  Collaborative Sustainable Business Modelling (CSBM), gericht op waardegedreven samenwerking in de high-tech sector. Frank vertelt: “Met praktijkpartnerspartners onderzoeken we hoe circulaire innovaties, zoals het hergebruik van hoogwaardige materialen in high-tech apparatuur, kunnen worden toegepast. Organisaties vragen ons letterlijk: wij lopen hier tegenaan, help ons. Die praktijkvragen vertalen we naar bruikbare oplossingen.” 

    Van spanning naar innovatie 

    Het lectoraat heeft een bredere missie: bedrijven en organisaties ondersteunen bij het vormgeven van nieuwe samenwerkingsmodellen en het versterken van maatschappelijke waarde. Frank: “We werken toe naar een economie waarin waardegedreven allianties de norm zijn. Dat vraagt om leiderschap in collectief denken – precies wat grenswerkers dagelijks in de praktijk brengen.” 

    Met de  paradox bril wordt het niet alleen mogelijk om spanningen inzichtelijk te maken, maar ook om ze te benutten als kansen voor innovatie. Een waardevolle stap richting een duurzame en circulaire economie. 

    Meer over het onderzoek

    Promotieonderzoek

    Nora El Maanni doet haar promotieonderzoek naar de rol van grenswerkers in duurzame ketensamenwerkingen. Haar onderzoek richt zich op het identificeren van de spanningen en paradoxen waarmee grenswerkers geconfronteerd worden, en hoe ze deze kunnen herkennen en effectief kunnen hanteren. Door middel van interviews en case studies ontwikkelt ze tools en strategieën die grenswerkers helpen om hun rol beter in te vullen en bij te dragen aan circulaire innovaties. Het doel van Nora’s onderzoek is om praktische inzichten te bieden die grenswerkers ondersteunen in het creëren van waardevolle, duurzame samenwerkingen, vooral binnen de high-tech sector.