De KNAW onderzocht hoe universiteiten en hogescholen tot de taalkeuze voor hun opleidingen komen. Niet alleen maakt het gebruik van Engels het studeren lastiger voor sommige studenten, ook wordt het moeilijker om onderzoek te valoriseren en toegankelijk te maken voor het brede publiek. Lees hier het hele rapport (PDF).
Nederland meeste Engelstalige opleidingen
De commissie schrijft over een ‘haast onomkeerbare ontwikkeling, ook gezien de internationale toename van Engelstalig bachelor- en masteronderwijs.’ Uit de meest recente gegevens blijkt dat twintig procent van de (bachelor-)studenten op een universiteit volledig Engelstalig onderwijs volgt en op het hbo is dat acht procent. Bij hogescholen is dat vooral bij de kunst- en toerismeopleidingen. Engels komt in het hbo vrijwel niet voor bij gezondheids- en onderwijsopleidingen. Uit een vergelijkend onderzoek van de commissie onder zeven niet-Engelstalige landen in de EU blijkt dat Nederland de meeste Engelstalige opleidingen aanbiedt in het hoger onderwijs.
Ron Bormans: ‘We maken bewuste keuzes en zijn goed geëquipeerd.’
Bij Hogeschool Rotterdam volgt circa tien procent van de studenten Engelstalig onderwijs. En dan met name bij economische opleidingen, waaronder een met een specifiek profiel gericht op zakendoen met Aziatische landen. Vergelijkbare opleidingen zijn bij Hogeschool Rotterdam overigens ook in het Nederlands te volgen. Bij het instituut Willem de Kooning Academie zijn ook een aantal opleidingen Engelstalig.
Collegevoorzitter Ron Bormans reageert bij BNR Nieuwsradio op het rapport:
“Ons belangrijkste doel is het afleveren van studenten voor de Nederlandse maatschappij. Met Engelstalig onderwijs richten wij ons op de internationale arbeidsmarkt, bijvoorbeeld bij onze managementopleidingen. Wij trekken hiermee studenten uit het buitenland aan en creëren zo de international classroom, die in het rapport wordt genoemd. Overigens krijgen buitenlandse studenten bij ons de optie om Nederlands te volgen. Zo bieden we hen een ticket naar de Nederlandse maatschappij als ze plannen hebben om hier te blijven. Het is meteen ook een signaal naar onze buitenlandse studenten: Nederlands is hier de voertaal.’'
Automatisme
Ron Bormans herkent het automatisme dat zich meester lijkt te maken om te kiezen voor Engels in het hoger onderwijs. "Dat mag niet zo zijn", antwoord hij op deze vraag. "Bij Hogeschool Rotterdam maken we een bewuste keuze en zorgen dat de staf goed geëquipeerd is. In ons aannamebeleid eisen wij van docenten het hoogste op de Cambridge schaal en we trekken heel veel docenten uit Engelstalige landen aan. En eerlijk is eerlijk, een aantal docenten heeft wat moeite. Wij moeten ervoor zorgen dat ze het Cambridge-niveau halen."
De KNAW consulteerde dr. Amos van Gelderen, lector Taalwerving en Taalontwikkeling aan Hogeschool Rotterdam, voor het onderzoek. Hij deed onder meer onderzoek naar taal in het onderwijs en onderschrijft de gevolgen voor het begrip van het volgen van onderwijs in een tweede of derde taal. Van Gelderen bevestigt het belang van het maken van bewuste keuzes: "Elk instituut van de hogeschool heeft zijn eigen taalbeleid. Het hangt van de opleiding en de beroepscontext af of een opleiding beter in het Nederlands of in het Engels aangeboden kan worden," aldus de lector.
Hogeschool Rotterdam gaat het gesprek aan
Hogeschool Rotterdam organiseert in het najaar het congres ‘Taal Centraal’ over dit actuele onderwerp in samenwerking met ScienceGuide. De hogeschool draagt zo een steentje bij aan wat de onderzoekscommissie zich tot taak heeft gesteld: om te zorgen voor een brede discussie met het veld over taalbeleid, gericht op het creëren van draagvlak. Meer informatie op ScienceGuide.
