Ontmoeting 130 | Niet mijn witte man

Christchurch wordt ongenadig hard geraakt. Ik ken de stad niet. Heb er geen beeld bij. Maar zie een gemeenschap van biddende mensen voor me, zoals zij dat elke vrijdag doen. In een omgeving die niet in het nieuws is vanwege een zich steeds verdiepende polarisering. Een moskee in Christchurch. Moesten deze mensen sterven omdat de idylle die symbolisch spreekt uit 'Moskee in Christchurch', vernietigd moest worden? 

De idylle moet klaarblijkelijk vernietigd worden. Vast onder het ongemakkelijke mom van een ideologie die, zoals de Spaanse premier Rajoy het verwoordde, ‘niets met religie te maken heeft, eerder met barbaarsheid’. November 2015 

Ik schreef dit naar aanleiding van die vreselijke aanslag in Parijs. Vanuit een mengeling van het uitdrukking geven aan persoonlijk verdriet, maar zeker ook met een pedagogische ondertoon. We moeten verder met elkaar, voorbij dit vreselijke incident en het voorzien van een harde afkeuring. We moeten het gesprek blijven zoeken, de splijtzwam bespreekbaar kunnen en willen maken. 

Het is niet altijd gemakkelijk het ongemakkelijke gesprek aan te gaan in de klas. We zijn een school en moeten dus de ruimte blijven vinden voor het gesprek, de ruimte voor de respectvolle omgang met elkaar. November 2015. 

Ik merk dat iets mij in het bijzonder raakt, boven op het verdriet van het zinloos sterven. Bij Parijs was de extra dimensie mijn persoonlijke liefde voor die stad. Hier is het iets anders, pijnlijker. De dader noemt zichzelf een ‘gewone witte man’ die graag wil dat zijn land van ‘de witte man’ blijft. Op de een of andere manier voelt het alsof hij claimt mede te spreken namens mij, een gewone witte man. 

Ik walg ervan. Het is barbarij in zijn meest pure soort. 

Het zijn dagen van verbijstering met daarmee gepaard gaande woorden. Barbarij, ontzetting, shock. Dat is goed. Ik voel dat ook zo en wil dat graag delen. Regeringsleiders distantiëren zich met kracht, ook in ons land. Dat is goed en belangrijk. Minstens zo belangrijk is dat we voorbij de shock durven te kijken, met een extreem zelfkritische blik. En ons afvragen of we niet ook hier bezig zijn een klimaat te creëren van een zodanige verdeeldheid dat het een kwestie van tijd is dat een witte man hier meent, mede namens mij, een dergelijke daad te moeten verrichten. Als we goed kijken, zien we de voorbodes al. 

En dan heb ik het niet alleen over sluipende radicalisering en groei aan de extreemrechtse kant, maar over een samenleving die als fundament minder het ‘wij-gevoel’ heeft, maar een versplinterd landschap laat zien van ‘ik-ik-ik’. 

De diepste waarde van onze samenleving en ook van onze hogeschool is dat we met elkaar in gesprek blijven. Dat is precies wat we gaan doen. November 2015. 

Als hogeschool zijn we een soort dorp in de stad Rotterdam, waar mensen met een grote diversiteit samen met elkaar leren. Dat gaat niet altijd vanzelf, maar overwegend op een manier die mij optimistisch stemt. Laten we dat koesteren, daar verdere stappen in zetten en voordoen hoe dat zou kunnen: hett samen leven in deze moderne samenleving. 

Ik weet dat er studenten en collega’s zijn binnen de hogeschool, die dit extra raakt vanwege hun geloof. Ik leef intens met jullie mee en sta open voor elk gesprek.