Ontmoeting 45

Artikel 3.3 van de statuten van de stichting Hogeschool Rotterdam luidt als volgt:

"Bij haar activiteiten gaat de stichting uit van de gelijkwaardigheid van mensen; bij werving en selectie van personeel en bij de toelating van studenten wordt geen onderscheid gemaakt naar sekse, seksuele geaardheid, godsdienst of levensovertuiging, culturele achtergrond of huidkleur. De stichting bevordert wederzijds respect. Zij streeft naar levensbeschouwelijke pluriformiteit en ontmoeting, waarbij de indeling van studenten in groepen uitsluitend op onderwijskundige gronden plaatsvindt. De stichting werkt emancipatiegericht (in de brede betekenis van het woord) en met inachtneming van democratische verhoudingen."

Het was alweer een poosje geleden dat ik onze statuten nog eens indringend bekeken heb. Het is eigenlijk onze 'grondwet', de belangrijkste regeling die we kennen. Zoals het ook gaat met de echte grondwet: je kijkt er niet elke dag naar. Wat een mooie tekst eigenlijk. Maar ook één waar we wat vaker naar zouden moeten kijken en onszelf zouden moeten afvragen hoe we dit delicate doel, dit bijna kwetsbare evenwicht onderhouden. 

In Parijs schoten gisteren mannen mensen dood die in hun ogen dingen zeiden, schreven en tekenden die zij kwetsend vinden. De heftigheid van die daad wordt terecht uitgedragen met grote woorden: de vrijheid van meningsuiting en de rechtstaat zijn in het geding. Het drama naar mijn eigen wereld toe halend, zou ik zeggen: het fundament van het hoger onderwijs en dus van onze hogeschool heeft een tik gekregen. 

Onze hogeschool staat midden in de moderne samenleving en zoekt die samenleving ook bewust op. We willen van en voor Rotterdam zijn. En dus omarmen we ook de brede diversiteit die Rotterdam te bieden heeft. Spanningen die dat soms met zich meebrengt bejegenen we óf neutraal - we respecteren verschillende meningen en overtuigingen - óf polemisch - als grenzen van respect overtreden worden - óf we organiseren de ontmoeting: we gaan met elkaar in gesprek proberen elkaar te begrijpen. Dat zullen we blijven doen, waarbij we ook al onze medewerkers en studenten als individu blijven zien en niet in groepen indelen anders dan, zoals de statuten dat zo mooi zeggen, 'op onderwijskundige gronden'. 

Echter, deze manier en stijl van werken loopt tegen een grens aan als er geweld in het spel komt. Dan voldoet neutraliteit niet, evenmin als het zoeken van het gesprek. Bij geweld introduceert iemand iets dat niet alleen voor de journalistiek onhanteerbaar is, niet alleen voor de rechtstaat onverteerbaar, maar ook iets dat voor een hogeschool bedreigend en onacceptabel is. En daarmee dreunt de grofheid van het Parijse geweld door in de Rotterdamse klas. 

Uit respect voor artikel 3.3 van onze statuten, maar vooral voor de daar achterliggende waarden van het hoger onderwijs, spreek ik me vierkant uit tegen het geweld gericht op de vrijheid om te zeggen, schrijven, tekenen wat je wil, op straat, op de redactie, in het parlement en op school.