Sluipmoordenaar
Bij de gevolgen van klimaatverandering voor steden in Nederland denken we al gauw aan wateroverlast en de risico’s voor overstroming van lager geleden gebieden. Toch is de toenemende droogte minstens een even groot probleem. Niet alleen voor natuur en landbouw, zeker ook voor de stedelijke omgeving, vertelt Veldkamp, die begin 2023 startte met haar lectoraat. “Als er minder water in de bodem zit, verzakken gebouwen en infrastructuur. De drinkwaterkwaliteit gaat achteruit en het broodnodige groen in steden raakt aangetast. Dat zorgt voor aanzienlijke kostenposten en maatschappelijke schade, soms zelfs erger dan bij wateroverlast. Droogte is echt een sluipmoordenaar.”
Integrale aanpak
Om steden toekomstbestendig te maken moeten overheden en bedrijven bij het (her)inrichten van steden rekening houden met de waterbalans. Hoewel er veel gebeurt op dit gebied, is er nog geen integrale aanpak en wordt er nog niet genoeg rekening gehouden met de gevolgen van droogte. ‘Thirsty Cities’ gaat hier de komende vijf jaar vol mee aan de slag. Wat houdt dat precies in?
“Het doel is om bestaande kennis vanuit verschillende disciplines te bundelen, met partners uit de praktijk en kennisinstellingen die hiermee bezig zijn. Denk aan de Gemeente Rotterdam. Overheden willen wel handelen, maar weten vaak niet hoe. Hier gaan we handvatten voor ontwikkelen. Denk aan het ontwerp van een nieuwe wijk, de inrichting van de stad. De tweede tak van het onderzoek is crisismanagement. We moeten ook kunnen reageren op calamiteiten die door droogte kunnen ontstaan. Wie doet wat en hoe doe je dat het beste?”
Lector Klimaat en Water Dr. Ted Veldkamp
Trots
Organisaties uit het hele land gaan hiervoor samenwerken, onder leiding van Veldkamp en haar team vanuit Hogeschool Rotterdam. “Overheden, onderwijs. De Universiteit Delft loopt straks door de stad metingen te verrichten. Maar ook bijvoorbeeld Naturalis doet mee, zij brengen hun kennis in over groen en biodiversiteit.’’
‘’Ook wij gaan meten. In het bijzonder gaan we vanuit onze hogeschool met studenten kijken naar de effecten van droogte voor verschillende sectoren. Ook gaan we de effectiviteit van verschillende aanpassingen aan ons klimaat beoordelen. Door een multidisciplinaire en praktijkgerichte aanpak kunnen we duidelijke tools en handelingsperspectieven ontwikkelen.”
Wat het eindproduct van het onderzoek precies wordt - een publicatie, een site, meet- en monitoringstools, ontwerprichtlijnen, een risicoladder - is nog niet zeker. “De vorm houden we bewust open. Dat is afhankelijk van de eindgebruiker en de doelgroep. We willen ruimte hebben om in te spelen op waar het meest behoefte aan is.”
Veldkamp is trots dat Hogeschool Rotterdam dit project heeft getrokken en binnengehaald. “Het is best bijzonder dat je als hogeschool de durf hebt om dit te gaan doen. Het wordt een uitdaging en een leerschool om te zien hoe je als hogeschool zo’n onderzoek leidt.”
Documentaire
Het onderzoek ‘Thirsty cities (Dorstige steden): Handelingsperspectieven voor een klimaatbestendige, droogteweerbare en waterrobuuste bebouwde omgeving’ gaat officieel van start in het eerste kwartaal van 2025.
Op 21 november a.s. presenteert Ted Veldkamp haar onderzoeksagenda in een openbare les. Hierbij zal ook de documentaire Samenwerken aan een klimaatbestendig, waterrobuust en waterbewust Rotterdam voor het eerst worden vertoond. Via deze link lees je er meer over en kun je je aanmelden.