Wat wilde jij vroeger worden?
Ik droomde van drie dingen: dokter, zuster en buschauffeur. Buschauffeur wilde ik waarschijnlijk worden om indruk te maken op mijn oudere broer.
Buschauffeur, dokter en zuster: wat is het uiteindelijk geworden?
Ik wilde dolgraag arts worden en had mijn zinnen gezet op een studie geneeskunde. Maar toen werd ik uitgeloot. Dat was een harde klap! Ik wist even niet meer wat ik met mijn toekomst aan moest. Moest ik überhaupt nog wel gaan studeren? Arts worden was het enige wat ik wilde. Uiteindelijk besloot ik een beroepskeuzetest te doen, waaruit bleek dat ik goed ben met cijfers. Mijn hoofd kan inderdaad goed rekenen, maar als mens ben ik meer gericht op het sociale en het werken met anderen.
Uiteindelijk koos ik ervoor om financiële economie te gaan studeren, dan bleef ik ook niet tegen geneeskunde aanhikken. Een goede keuze, ik had plezier in de vakken en de uitdaging waar ik naar zocht. Tijdens een college zei een hoogleraar: "Bedrijfseconomie is de geneeskunde van het bedrijfsleven." En toen dacht ik, nou dan studeer ik het alsnog! Daarnaast werkte ik als student-assistent bij de vakgroep Financiering, waar ik werkgroepen gaf en tentamens nakeek. Ik heb in die tijd veel geleerd, maar ik leerde ook dat ik het belangrijk vond om de cijfers met iets te combineren. Met het contact met mensen. En om vernieuwing aan te brengen als het gaat om duurzaamheid. Je kunt het je nu niet voorstellen, maar toen ik klaar was met mijn studie heerste er in Nederland veel werkloosheid. Gelukkig mocht ik blijven als toegevoegd docent op de Vrije Universiteit in Amsterdam.
"Mijn hoofd kan inderdaad heel goed rekenen, maar als mens ben ik meer gericht op het sociale en het werken met anderen."
En toen de financiële wereld in?
Dat klopt. Ik heb een half jaar bij Investmentbank MeesPierson gewerkt op de afdeling aandelenresearch. Een leerzame periode, maar toch miste ik daar het menselijke aspect. Ik herinner me een opvallend experiment uit die tijd. Destijds stonden de aandelenkoersen nog in de krant, in plaats van online zoals nu. Ze hingen een krant op aan de muur en lieten apen geblinddoekt pijltjes gooien naar de koersen. In het aandeel waar het pijltje terechtkwam werd belegd. Wat bleek? De apen presteerden beter dan de experts. Dat experiment liet zien dat je sommige dingen gewoonweg niet kunt voorspellen. Voor mij was dat een bevestiging dat ik verder wilde kijken.
Ik maakt de overstap naar de academische wereld. Ik werd universitair docent ondernemingsfinanciering aan de Universiteit Utrecht. Na een aantal jaar ben ik universitair docent finance & accountancy geworden aan de Universiteit Leiden. Hier heb ik veel onderwijs ontwikkeld op het bedrijfseconomische vakgebied voor diverse opleidingen – waaronder Geneeskunde, Natuurwetenschappen en Rechtsgeleerdheid - en ben ik uiteindelijk gepromoveerd op een proefschriftonderzoek naar fusies en overnames.
"Voor mij gaat het niet om mannen of vrouwen, maar om mensen. Die manier van denken heb ik altijd gehad en dat doe ik nog steeds."
Wat goed dat jij je gevoel hebt gevolgd! Hoe heb jij de man-vrouwverhoudingen in de financiële wereld ervaren, gezien die vaak wordt bestempeld als een echte mannenwereld?
Ik denk dat de financiële wereld inderdaad door mannen wordt gedomineerd, al heb ik dat persoonlijk nooit zo ervaren. Dat komt misschien doordat ik ben opgegroeid met twee broers. Voor mij gaat het niet om mannen of vrouwen, maar om mensen. Die manier van denken heb ik altijd gehad, en heb ik nu nog steeds. Natuurlijk zie je dat veel hoge posities bij universiteiten door mannen worden bekleed en tijdens mijn studie financiële economie waren er destijds inderdaad niet veel vrouwelijke studenten. Maar ik ben vooral dankboor voor het werk dat ik doe en dat ik mezelf daar continu in kan blijven ontwikkelen. Dat waardeer ik ook aan Hogeschool Rotterdam, er wordt hier vooral naar de mens gekeken.
Hoe ben je uiteindelijk bij Kenniscentrum Business Innovation terechtgekomen?
Ik werkte inmiddels alweer twaalf jaar voor de Universiteit Leiden en er vielen mij twee dingen op. Ten eerste, de focus op fundamenteel onderzoek. Dit is zwaar wetenschappelijk werk, waarbij statistiek een cruciale rol speelt. Ten tweede, door deze nadruk op fundamenteel onderzoek werd er relatief weinig aandacht besteed aan de praktijk en aan het soort onderzoek dat daar nodig is.
Als financieel econoom had ik weinig directe connectie met het bedrijfsleven, en juist daar doen de relevante problemen zich voor. Dat vond ik vreemd. Ik kon dus mijn hele carrière onderzoek doen zonder ooit een bedrijf binnen te stappen, dat voelde niet juist. Daarom besloot ik naast fundamenteel onderzoek ook ontwerpgericht en praktijkgericht onderzoek te gaan doen. Ik wilde bedrijven beter begrijpen en hen zo effectiever te helpen. Ik wilde me richten op fusies en overnames en de mate waarin deze waarde creëren voor iedereen binnen de organisatie, van aandeelhouders tot medewerkers, klanten, maatschappij en milieu. Dit leidde er in 2012 toe dat ik bij het kenniscentrum terechtkwam, waar ik nu – met trots – een van de langst werkende medewerkers ben.
"Het idee dat ik mijn hele carrière onderzoek kon doen zonder ooit een bedrijf binnen te stappen, voelde niet juist."
En hoe bevalt praktijkgericht onderzoek?
Een van mijn eerste grote projecten met collega’s was het onderzoek naar Soft Controls. Dit onderwerp was toen nog relatief onbekend en er was veel vraag naar vanuit de praktijk. Inmiddels merk ik dat dit onderwerp nog steeds veel aandacht krijgt van diverse organisaties, zoals bedrijven, gemeenten, woningcorporaties en accountantskantoren.
Daarnaast vind ik het erg relevant om de financiële wereld te helpen bij de noodzakelijke veranderingen in transities, zoals de circulaire economie. Vaak ligt de focus op de technische aspecten die er nodig zijn om deze veranderingen te realiseren. En hoewel dit van groot belang is, zijn er ook fundamentele systemen die je als een soort basis moet zien voor de economie, waaronder financiële systeem. Ik beschouw het als mijn missie om ervoor te zorgen dat deze systemen zich aanpassen aan de circulaire economie. Dit betekent niet alleen dat ze moeten meeveranderen, maar vooral ook dat ze een leidende rol moeten kúnnen spelen. Mijn doel is om het financiële systeem voor te bereiden op de circulaire economie en daar zelfs zo goed in te worden dat het als aanjager kan functioneren voor bedrijven. Daar zijn we nu bijvoorbeeld mee bezig door onderzoek te doen naar de financiering van circulaire businessmodellen. Met mooie resultaten!
Daarnaast werken we aan een project om stuurindicatoren te ontwikkelen voor bedrijven, zodat ze beter en effectiever kunnen sturen op duurzaamheid en social impact. We doen ook onderzoek naar de verslaglegging van duurzaamheid, de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). En dan zijn er nog twee andere projecten: ‘bedrijfsovername in balans’ en ‘leervermogen versterken’. Ik hoef me niet te vervelen! Al deze initiatieven helpen ons om de verbinding te leggen tussen theorie en praktijk.
Wat veel! Hoe blijf je bij jezelf in alle drukte en hectiek, en hoe houd je vast aan je missie?
Het is voor mij erg waardevol om te weten dat ik me bezighoud met zaken die er écht toe doen. Dat maakt me blij en geeft energie. Het is fijn om altijd die geestelijke uitdaging te hebben. Ik doe werk waar ik achter sta en daar ben ik dankbaar voor. Daarnaast heb ik ook gewoon hele fijne en kundige collega’s! En ik geloof dat hoewel je alleen sneller kunt gaan, je samen veel verder komt.
Naast mijn werk probeer ik ook regelmatig tijd buiten door te brengen en actief te zijn. Ik roei graag, bezoek de sportschool en maak graag wandelingen in de natuur. Vroeger speelde ik veel piano, maar daar komt tegenwoordig niet zoveel meer van. Daarnaast geniet ik van een mooie opera. Ik heb een geweldig gezin met twee jongvolwassen kinderen. Zij helpen me met beide benen op de grond te blijven en niet alleen met werk bezig te zijn. Als ik in het weekend weer eens mijn laptop openklap, fluiten ze mij terug om te ontspannen.
"Het is voor mij erg waardevol om te weten dat ik me bezighoud met zaken die er echt toe doen. Ik doe werk waar ik achter sta en daar ben ik dankbaar voor."
Wat is een belangrijke les die jij hebt geleerd in je leven?
Een belangrijke les die ik heb geleerd, vooral nadat ik werd uitgeloot voor de studie geneeskunde, is dat je af en toe je zeilen moet bijstellen om zo je koers aan te passen om je weg te vervolgen. Er is niet één enkele weg naar succes en zingeving. Er zijn altijd meerdere mogelijkheden en het is cruciaal om daarvoor open te staan. Ik heb vroeger veel gezeild. Ik merk dat de metaforen van het zeilen goed aansluiten op het leven. De wind kan soms plotseling uit een andere hoek komen, waardoor je misschien niet recht op je eindbestemming afkoerst. In die momenten moet je je zeilen verleggen en je koers aanpassen. Dat is precies hoe het leven werkt. Laat je niet ontmoedigen als dingen niet lopen zoals je van tevoren had gepland. Sta open voor nieuwe richtingen!