Wat was je eerste baan?
Mijn eerste bijbaantje begon nog voordat ik de basisschool had afgerond, in de bakkerij van mijn familie. Ik begon dus al vroeg met werken, samen met mijn vader en broers in ons familiebedrijf. Ik bleef dit doen tot ik ongeveer twintig was, vooral in de weekenden, terwijl ik tegelijkertijd gewoon naar school ging.
Hoe was het om zo vroeg al te helpen in het familiebedrijf?
Het was enorm leerzaam! Naast het leren bakken van Turkse pizza’s, leerde ik omgaan met mensen en het opbouwen van relaties met zowel klanten als medewerkers. Het was een heel hechte, gezellige sfeer. Dat zie je niet altijd terug in andere bijbaantjes. Eigenlijk is het de enige baan die ik niet in mijn cv heb opgenomen, ondanks dat ik er zoveel heb geleerd. Misschien zou ik dat alsnog moeten doen.
Tijdens mijn studie heb ik ook een tijdje gewerkt als onderzoeksassistent aan de Erasmus Universiteit. Twee professoren waren bezig met het schrijven van een boek over strategisch management en ik heb hen anderhalf à twee jaar mogen assisteren, samen met anderen. Het was een geweldige kans om te leren schrijven en actuele gebeurtenissen te koppelen aan de thema’s van het boek. En de koffie! Die was zo lekker. Ik mocht echt niet klagen, het was zelfs gezellig. De tijd was wel heel anders, er was toen nog veel meer hiërarchie tussen professoren en studenten, maar ik vind dat het ook wel zijn charme had.
Heb je de lessen van deze ervaringen mee kunnen nemen in je verdere loopbaan?
Absoluut. Ik krijg van veel mensen terug dat ze me fijn in de omgang vinden. Natuurlijk zijn er momenten waarop je serieus moet zijn, maar ik probeer altijd een gezellige sfeer te creëren, óók als docent. Mijn lessen zijn over het algemeen vrij traditioneel; ik sta in het midden en vertel mijn verhaal. Niet dat ik graag in het middelpunt van de aandacht sta, integendeel! Maar mijn doel is dat studenten aan het eind van de les wijzer en vaardiger zijn geworden. En daar word ik op mijn beurt ook wijzer van, want een student kan je altijd verassen. Ik vind dat je studenten niet moet onderschatten en dat zeg ik ook altijd. Studenten kunnen hele goede vragen stellen en goede antwoorden geven. Daarom doe ik dit werk als docent in de hbo-wereld na dertien jaar nog altijd met plezier. Het is een heel leuk, fijn en waardevol beroep.
“Ik vind dat je studenten niet moet onderschatten, dat zeg ik ook altijd. Studenten kunnen hele goede vragen stellen en goede antwoorden geven. Daarom doe ik dit werk als docent in de hbo-wereld al een kleine dertien jaar nog altijd met plezier. ”
Hoe ben je uiteindelijk in het onderwijs terecht gekomen?
Dat ging wel met een omweg. Na de basisschool deed ik MAVO en daarna HAVO. Ik had de keuze om nog twee jaar VWO te doen of één jaar HBO om vervolgens mijn propedeuse te halen en door te stromen naar de universiteit. Ik koos voor het laatste en studeerde een jaar op de Kralingse Zoom, toen nog MER, wat nu bedrijfskunde heet. Vervolgens stapte ik over naar de Erasmus Universiteit voor de studie bedrijfskunde. Dat was een flinke overstap, het ging wel goed, maar het was echt een andere manier van studeren.
MAVO, HAVO, HBO, universiteit: Wat dreef je om steeds verder te studeren?
Ik was de eerste in de hele familie Akbas hier in Nederland die een universitaire studie ging doen. En ik zie mijzelf absoluut niet als een held daardoor. Ik had niet een heldere drijfveer, ik wilde gewoon kijken hoever ik kon komen. Dat was het eigenlijk. Daarnaast waren de tijden toen ook anders; hoe hoger je studeerde, hoe groter je kansen op een goede baan en een hoger salaris. Het was destijds erg lastig om werk te vinden. Voordat ik als docent aan de slag kon, heb ik vele sollicitaties moeten doen. Tegenwoordig solliciteren bedrijven zelf naar jou via LinkedIn. Toen moesten wij nog allerlei testen, toetsen en assessments doorstaan.
“Logistiek is concreet maar tegelijkertijd ook zo mondiaal, zo wereldwijd dat het heel boeiend is.”
Waarom heb je uiteindelijk gekozen voor logistiek?
Logistiek is ontzettend belangrijk. Natuurlijk zegt iedere docent dat over zijn of haar vakgebied, maar logistiek is heel concreet: het gaat over productie, transport en opslag. Het is de reële economie, daar gebeurt het allemaal. Naast bedrijfskunde heb ik ook filosofie gestudeerd aan de Erasmus Universiteit, en daar ontdekte ik hoe ethisch beladen logistiek en bedrijfskunde eigenlijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan de kwestie van arbeidsmigranten of aan de veiligheid in magazijnen. Een heftruckchauffeur kan efficiënter werken door sneller te rijden, maar dat brengt veiligheidsrisico’s met zich mee. Wat doe je dan? Laat je de chauffeur langzamer rijden en accepteer je dat het minder kostenbesparend is, of neem je het risico? Logistiek creëert enorm veel waarde maar heeft ook veel problematische kanten. Het is concreet maar tegelijkertijd ook zo mondiaal, zo wereldwijd dat het heel boeiend is. Ik vind het nog altijd fascinerend.
Hoe ben je bij het Kenniscentrum Business Innovation terechtgekomen?
Door Jelle van Baardewijk, mijn lector en promotor, kwam ik in contact met het kenniscentrum en zo is het balletje gaan rollen. Momenteel probeer ik mijn steentje bij te dragen de strategische agenda. Daarnaast ben ik een proefschrift aan het schrijven en daar heb ik mijn handen aan vol. Het gaat over ethiek in de logistiek, specifiek over de moraal van managers in voedingsketens. Ik onderzoek welke waarden logistieke managers in bedrijven zoals groothandels, producenten en supermarktformules belangrijk vinden en probeer hun waardenprofiel in kaart te brengen. Dit doe ik door interviews af te nemen en filosofische literatuur te bestuderen.
Ik heb onlangs een artikel geschreven dat we hopelijk binnenkort naar een internationaal tijdschrift kunnen sturen. Volgende maand start ik met een nieuwe interviewronde. Het is een leerzaam proces; ik zit nu in mijn derde jaar en werk twee dagen per week aan mijn proefschrift, de andere drie dagen ben ik docent.
“Je leert niet eerst hoe je een brood moet bakken voordat je in een bakkerij gaat werken. Nee, je begint in de bakkerij en terwijl je veel broden aan het verpesten bent leer je het vak.”
Is het nog steeds een kwestie van “kijken hoe ver je komt,” of heb je nu je doel bereikt?
Op een gegeven moment laat je dat streven los en dat heb ik al een tijd geleden gedaan. De reden waarom ik aan een proefschrift begon, was vooral omdat ik behoefte had om me te verdiepen in onderwerpen die me interesseerden. Dat was mijn eerste drijfveer. Een PhD geeft de ruimte om systematisch onderzoek te doen, vragen te stellen en meer te leren over die thema's. Als tweede wil ik met mijn onderzoek ook mijn steentje bijdragen. En als derde, biedt het schrijven van een proefschrift de kans om jezelf verder te ontwikkelen. Mijn drijfveer is dus niet meer om zo ver mogelijk te komen; op een gegeven moment besefte ik dat dat niet de juiste motivatie was.
Tijdens het schrijven van een proefschrift kom je jezelf meerdere keren tegen. Maar is dat echt anders dan brood bakken in een bakkerij? Je leert niet eerst hoe je een brood moet bakken voordat je in een bakkerij gaat werken. Nee, je begint in de bakkerij en terwijl je veel broden aan het verpesten bent leer je het vak. Je ontdekt dingen die je niet kunt, maar juist dan leer je. Als je verder wilt komen, zul je moeten leren om het fout te doen en jezelf tegen te komen. Alleen dan kom je steeds verder.