Zelfregulerend leren is een hot topic. Buiten, maar zeker ook binnen Hogeschool Rotterdam. In de Strategische Agenda staat dat we als hogeschool studenten gaan ondersteunen in het leerproces. Om docenten te professionaliseren hieromtrent, is de leergang Zelfregulerend leren ontworpen. Docenten van verschillende opleidingen worden opgeleid tot teacher leader op dit onderwerp. Zij leiden vervolgens binnen hun eigen opleiding de professionalisering van het onderwijsteam. Agnes van der Haar en Andries Vroegrijk zijn beiden werkzaam voor het lectoraat Leren en vertellen hoe dit traject er in de praktijk uit ziet.
Het hele traject begint met een startbijeenkomst. Hier worden onderwijsteams van opleidingen die het zelfregulerend leren van hun studenten willen versterken, ondergedompeld in het onderwerp. Vaak melden zich al tijdens de startbijeenkomst enkele collega’s uit het team aan, die de leergang willen volgen om teacher leader te worden. Agnes: “Docenten kunnen zich alleen aanmelden voor de opleiding tot teacher leader, als er vanuit het management commitment wordt afgegeven én er voor het hele team een startbijeenkomst is gedaan. Daarmee wijkt deze leergang af van andere cursussen, waarbij je je als individu kunt professionaliseren op een onderwerp. Bij deze leergang is het belangrijk dat het hele onderwijsteam, inclusief management en onderwijsadviseurs, enthousiast is om mee te doen.” Volgens Andries is dat een belangrijk uitgangspunt: “Uit onderzoek weten we dat effectieve professionalisering in de eigen opleiding moet plaatsvinden, binnen een duurzaam traject, dat een langere periode in beslag neemt. Dus niet eenmalig een docent voor de groep zetten die zegt ‘zo gaan we het doen’ en die dan weer weggaat. Nee, mensen gaan dit binnen de eigen opleiding doen en maken gezamenlijk de afspraak ‘hier gaan we beter in worden’.”
Www+h-regel
Voor de teacher leaders zijn er vijf bijeenkomsten. Hierin is de boodschap: ‘doe het voor’. De opleiders handelen hier tijdens de leergang zelf ook naar. Andries: “Bij de tools die we gebruiken, vertel ik hoe de docenten deze kunnen uitleggen middels de www+h-regel: wat is de leerstrategie, wanneer zet je hem in, waarom doe je dat en hoe doe je dat. Ik ondertitel mezelf. We verwachten dat straks ook van hen richting hun studenten.” Agnes ziet dat hun aanpak werkt: “Docenten kopiëren onze werkvormen letterlijk en dat is exact de bedoeling. En ook zij oogsten vervolgens weer successen in hun lessen.”
Evidence informed
Zodra de teacher leaders zijn opgeleid, gaan zij aan de slag met hun onderwijsteams. Met elkaar bepalen ze hoe ze de aandacht voor zelfregulerend leren kunnen integreren in alle lessen. De opleiders doen in die fase een stapje terug. Ze blijven gedurende twee onderwijsperiodes op de achtergrond aanwezig voor coaching en begeleiding en het aanreiken van literatuur. Agnes: “De methode van teacher study groups houdt in dat je evidence informed werkt. Elke bijeenkomst maken we gebruik van wetenschappelijke literatuur die je inzicht geeft over onderwerpen waar al mee geëxperimenteerd is. Op die manier komt er steeds nieuwe kennis in zo’n groep en vanuit daar vindt doorontwikkeling plaats. De ontsluiting tussen wetenschap en onderwijspraktijk is heel lastig en die proberen we via deze methode te stimuleren. Wij hebben inmiddels een hele lading literatuur en voorbeelden in onze rugzak.”
Bij zowel de onderwijsteams als bij de studenten, vinden voor- en nametingen plaats. Andries: “Daardoor kun je het ook meetbaar maken en wordt het effect zichtbaar.”