In de Rotterdamse wijken Feijenoord en Delfshaven waar veel oudere migranten wonen groeien het aantal oudere migranten én overbelaste mantelzorgers. ‘Het aantal oudere migranten met dementie groeit hard, we moeten ons hier echt op voorbereiden.’
Zeki Celikkaya, Ouderen Maatschappelijk Werker van welzijnsorganisatie SOL, is nauw betrokken bij het nieuwe project ‘Oudere migranten met vergeetachtigheid of dementie’ dat zich op de wijken Feijenoord en Delfshaven richt. In dit tweejarige project worden migrantenouderen en families ondersteund en hun wensen in kaart gebracht. Het is de bedoeling dat het onderwerp in de twee wijken op de agenda komt te staan, zegt Celikkaya. ‘Juist ook om problemen vroegtijdig te signaleren. Nu trekken families vaak pas aan de bel wanneer het echt niet meer gaat. Ze zijn soms helemaal uitgeput. Dat kan echt tot schrijnende situaties leiden.’ De onwetendheid over dementie is vaak groot. ‘Mensen denken dat vader of moeder weer beter wordt en ook weten ze vaak niet wat voor hulp ze kunnen krijgen.’
Celikkaya vertelt over een Marokkaanse mantelzorgster die haar vader beloofd heeft om voor hem te zorgen. ‘Ze is zelfs speciaal een opleiding gaan volgen over dementie om haar belofte na te komen. Voor veel families is plaatsing in een verpleeghuis ondenkbaar. Niet alleen vanuit de culturele of religieuze overtuiging, maar ook uit angst voor geroddel en achterklap. Wat zullen ze wel niet zeggen als ik moeder wegbreng?’
De bevlogen social werker vertelt in de wijk veel over het project. Hoe meer mensen alert zijn, hoe beter. Ook de ondernemers in de wijk houden een oogje in het zeil. Pas nog sprak een kapper Zeki nog aan. Een vaste klant, een oudere mevrouw, vertoonde vreemd gedrag. Of Zeki niet eens kon gaan kijken?
Onderop
Dat is precies de bedoeling, zegt antropoloog Marina Jonkers, senior onderzoeker bij Kenniscentrum Zorginnovatie van de Hogeschool Rotterdam en projectleider. ‘Het is een project van onderop, met input vanuit de wijk en met professionals en vrijwilligers in de wijk. Ook de families worden nauw betrokken bij het project. Waar lopen zij tegenaan? Wat missen zij aan hulp? Wat voor ondersteuning hebben ze nodig?’
Jonkers doet al jaren onderzoek naar migrantenfamilies in Nederland. De eerste generatie die momenteel op oudere leeftijd raakt, is tussen 1960 en 1980 naar Nederland gemigreerd, veelal als gastarbeider maar ook uit voormalige koloniën. De verwachting is dat het aantal migrantenouderen met dementie in 2030 zal zijn verdubbeld naar zo’n 60.000 mensen. Een groep, zo stelt Jonkers, die in Nederland nauwelijks in beeld is bij zorg- en welzijnsinstellingen. ‘En dat is vreemd, zeker in een stad als Rotterdam.’
Aanbod
In de eerste fase van het project zijn we het hulpaanbod in de wijk in kaart aan het brengen. ‘Wat is er allemaal? En wat willen oudere migranten en mantelzorgers zelf voor hulp? Hoe kunnen we passend aanbod organiseren met elkaar? Waarbij we gebruik maken van wat er al is.’ Een ander doel van het project is om oudere migranten die vergeetachtig zijn of de diagnose dementie al hebben in een eerder stadium te vinden. Ook professionals hebben soms nog moeite met het herkennen van de eerste signalen van dementie. 'En niet alleen zorgprofessionals, maar ook huisartsen herkennen dementie bij oudere migranten niet altijd goed. Ze weten soms ook niet dat er een speciale migrantenpoli is waar aangepaste dementietesten zijn in de eigen taal.
Aansluiting
De crux zit hem volgens Jonkers vaak in de aansluiting. ‘Het is niet zo dat deze families helemaal nooit om hulp vragen maar ze voelen zich vaak niet goed begrepen en de hulp sluit niet altijd goed aan.’ Professionals hebben ook wel de neiging om hulp te willen overnemen en dat is niet wat mantelzorgers willen.
Toverwoord
Hetzelfde geldt voor dagbesteding, waar veel behoefte aan is of voor verpleegzorg. ‘Het moet cultuur-sensitief, klinkt het dan overal. Ook beleidsmedewerkers zijn daar gek op. Maar geloof me, dat is niet het toverwoord. Vooral niet wanneer het van bovenaf wordt ingevuld. Je bent er niet met een Marokkaanse bank of kleedje en Turkse thee of Koranverzen. Vrààg het de mensen of families zelf. Dat kan dan best Turks of Surinaams eten zijn, maar ga dat niet al lopen invullen.’
Bron: Movisie
Lees het hele nieuwsbericht