“Die sluizen daar zorgen er niet alleen voor dat schepen kunnen passeren, maar ook dat Rotterdam niet volstroomt met water.” Martine van den Boomen wijst naar de parksluizen tegenover Hogeschool Rotterdam-locatie Academieplein. “Ze maken namelijk deel uit van de waterkering, die ons beschermt tegen het water. Daarom is het belangrijk dat we ervoor zorgen dat dit soort infrastructuur intact blijft en op tijd wordt gerepareerd of vervangen.”
Dat is assetmanagement in een notendop?
“Het is een manier van werken waarbij we waarde halen uit assets en ik houd me voornamelijk bezig met assets uit de infrastructuur. Voorbeelden van assets zijn sluizen, bruggen, gemalen, wegen, noem maar op. Na de Tweede Wereldoorlog is heel veel infrastructuur aangelegd, en de assets worden alsmaar ouder. Bovendien wonen er steeds meer mensen in de stad, dus is de belasting flink toegenomen. Daarnaast heeft ook de klimaatverandering grote invloed op de staat van de infrastructuur. De zeespiegel stijgt en er stroomt meer water door de rivieren. Waterkeringen moeten dat tegenhouden. De temperatuur gaat omhoog, waardoor beweegbare bruggen steeds vaker vastlopen. De bodemdaling – toch al een groot probleem in Rotterdam – gaat veel sneller. En de grondwaterstand verandert continu door extreme buien en lange perioden van droogte. Dat zorgt voor funderingsproblemen. Problemen, problemen, problemen. Daar moeten we iets aan doen om te voorkomen dat de komende decennia niet alles tegelijkertijd onbruikbaar wordt.”
Dat klinkt heftig.
“Dat is het ook. Naast dat het heel veel geld gaat kosten, hebben we niet de capaciteiten om de benodigde werkzaamheden uit te voeren. We moeten dus goed gaan plannen. Wat pakken we wanneer aan? We moeten heel goed in kaart brengen wat de status is van de infrastructuur. Als je dat goed doet en de juiste maatregelen neemt, kun je de levensduur van bepaalde infrastructuur oprekken. Ik herinner me dat de Merwedebrug in 2016 acuut dicht moest vanwege haarscheurtjes. De constatering van de haarscheurtjes kwam dus eigenlijk te laat. Rijkswaterstaat werd er door verrast. Dit soort voorbeelden gaan we meer zien in de nabije toekomst. We willen geen verrassingen, maar vooraf al kunnen inschatten wanneer de gebreken zullen ontstaan.”
Hoe?
“Rijkswaterstaat intensiveert de inspecties. De Rotterdamse Van Brienenoordbrug staat nu op de rol voor renovatie. Tot die tijd wordt extra geïnspecteerd. Ook de gemeente Rotterdam experimenteert al met drones die onder bruggen door vliegen om opnames te maken. Die beelden worden vervolgens geanalyseerd. Big data wordt dus steeds belangrijker. Daar ligt één van de essenties van het lectoraat: hoe kunnen we slimme manieren van monitoren ontwikkelen, zodat we op tijd weten dat er herstel moet plaatsvinden. Niet alleen bij bruggen, maar ook op het gebied van waterkeringen en dijken.”
En studenten gaan helpen met het onderzoek naar die mogelijkheden?
“Weet je wat ik gaaf vind aan Hogeschool Rotterdam? Assetmanagement vind ik terug bij verschillende opleidingen: Werktuigbouwkunde, Civiele Techniek, Technische Bedrijfskunde, Logistiek, Watermanagement; overal krijgt het aandacht. Met het lectoraat hoop ik die aandacht uit te breiden en te intensiveren. En ervoor te zorgen dat al die opleidingen nog beter gaan samenwerken. Want we hebben écht studenten nodig die weten hoe waterkeringen werken, zodat we steeds beter en tijdig goede beslissingen kunnen nemen.”
Een grote verantwoordelijkheid. Zien de studenten dat ook zo?
“Assetmanagement heeft geen sexy imago. Als studenten eraan denken, zien ze zichzelf in een blauwe overall en met een grote steeksleutel in hun hand. Maar het werk in deze sector is enorm veranderd. Zo kun je dus met drones onder bruggen door vliegen om vervolgens grondige analyses van de data te maken. Of robots ontwerpen voor onderhoudstaken en logistiek je onderhoudsinzet optimaliseren. Maar ook faalkansanalyses en strategische planvorming voor grote vervangings- of versterkingsopgaven horen bij het domein. En dat willen we natuurlijk duurzaam doen. Dus studenten kunnen ook los op circulair bouwen en onderhouden. Het is werk met een maatschappelijke impact.”
Want ze kunnen de stad redden?
“Het klinkt zwaar, maar ik denk echt dat zonder dit lectoraat de kans groter is dat Rotterdam in de toekomst onder water komt te staan. Als die parksluizen of het gemaal ernaast falen, hebben we wel een probleem. En ja, onze studenten kunnen zeker bijdragen aan het bedenken van innovatieve oplossingen voor dit soort problemen. Ik werk ook als adviseur en omdat ik geen antwoord had op bepaalde vraagstukken ben ik gaan promoveren aan de TU Delft op het gebied van levensduurverlengend onderhoud en vervanging van infrastructuur. Daarmee heb ik een bijdrage geleverd aan de wetenschap, maar ik wil niet dat die 250 pagina’s met antwoorden die ik zocht ergens in een la verdwijnen. Ik wil dat ze in de praktijk worden gebracht. Daarom vind ik het zo ontzettend gaaf dat ik nu lector aan de hogeschool ben. Studenten brengen kennis en kunde direct in de praktijk. Op die manier kunnen we er pas écht voor zorgen dat we hier in Rotterdam droge voeten houden.”