Het profielwerkstuk (PWS) wordt ook wel de meesterproef van de leerling op het vo genoemd. Het moet een inhoudelijk gedegen rapportage worden, gebaseerd op goede bronnen en betrouwbaar praktijkonderzoek.
Maar voor docenten is het soms een hoofdpijndossier. Want niet elke leerling blijkt in de buurt te komen van het meesterschap. In die gevallen is er veel begeleiding van docenten nodig om toch nog tot een goed resultaat te komen. De Docentenhandleiding PWS helpt je op weg met handige tips, checklists en templates voor de zes fasen van onderzoek. Iedere fase is een katern en kan het beste volgens het just-in-time-principe gelezen worden.
Katern 1 voorlichting
Leerlingen krijgen informatie over het proces en de inhoudelijke zaken die onmisbaar zijn voor het slagen van het profielwerkstuk. Om hen goed voor te bereiden, is ook de informatie uit fase 6 ‘Beoordeling’ van belang bij de voorlichting. In dit voorlichtingsdeel bieden wij docenten handvatten om de leerling goed te laten starten met het PWS.
Katern 2 orientatie
In deze fase onderzoeken leerlingen hun interesses en kwaliteiten. Op basis hiervan vormen zij groepjes om samen te werken aan het PWS. Samen komen zij dan tot de keuze van een onderwerp.
Katern 3 plan van aanpak
Wanneer de teams bekend zijn en het onderwerp definitief gekozen is, kunnen de leerlingen starten met het opstellen van een hoofdvraag met deelvragen en een plan van aanpak ten behoeve van een systematische werkwijze.
Katern 4 uitvoering
Nu het plan van aanpak er ligt, is het tijd voor het daadwerkelijk uitvoeren van de geplande activiteiten en het bijstellen ervan. Tussentijds werken leerlingen al stap voor stap aan de verslaglegging van de deelresultaten.
Katern 5 verslag en presentatie
Onderzoeksvaardigheden en taalvaardigheden zijn nauw met elkaar verbonden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het rapporteren van onderzoek, dat een beroep doet op de schriftelijke taalvaardigheid, het lezen van literatuur, waarvoor leesvaardigheid van belang is, het afnemen van enquêtes (luistervaardigheid en interpretatievaardigheden) en het presenteren van het PWS (spreekvaardigheid). Goede richtlijnen zorgen ervoor dat leerlingen eerder beginnen met het verslag en dat ze niet onnodig hoeven na te denken over hoe ze het verslag gaan indelen. Tussentijdse feedback en feedforward houdt de motivatie op gang. De leerlingen houden voor docenten, ouders, de voorexamenklassen en andere betrokkenen hun PWS-presentatie met behulp van een tool.
Katern 6 evaluatie en beoordeling
Tot slot van het PWS-proces is er een beoordeling op het geleverde werk. Deze fase hangt nauw samen met de vorige fase, de verslaglegging en presentatie. Door tussentijdse beoordelingsmomenten (go-/no go momenten) in het portfolio, hebben de leerlingen een idee gekregen hoe zij ervoor staan. De definitieve beoordeling mag dan ook voor de leerlingen geen verrassingen opleveren.
