Nieuw gebouw Kralingse Zoom niet alleen fotogeniek, maar vooral ook duurzaam

Eindelijk is het dan klaar, het door architectenbureau Paul de Ruiter Architects ontworpen gebouw. Omdat studenten de grootste groep gebruikers zijn van het gebouw, heeft de architect hen nauw betrokken bij het ontwerp. Studenten gaven aan vooral behoefte te hebben aan een gevarieerd aanbod aan ruimtes in het gebouw, zoals rustige studieplekken om geconcentreerd te kunnen werken maar ook ruimtes om samen te werken of te ontspannen. Het resultaat is een gebouw met een diversiteit aan flexibele werkplekken en sfeervolle ontmoetingsruimtes. Bekijk bijvoorbeeld deze 3D-impressie van de nieuwe mediatheek.  

Omdat het onderwijs snel verandert en dat de komende jaren ook zal blijven doen, is daar in het ontwerp rekening mee gehouden: de ruimtes zijn makkelijk samen te voegen of af te schermen. Door dat de onderwijsinstituten HRBS en RBS samen zijn gevoegd biedt het gebouw plaats aan alle economische opleidingen. Het nieuwe C-deel vormt één geheel met het bestaande onderwijscomplex dat in totaal 35.000 m² groot is en dat ruim 10.000 studenten een inspirerende en duurzame onderwijsomgeving biedt. 

Circulair slopen 

In 2018 bleek de sloop van het oude Bouwdeel C onvermijdelijk. Vroeger betekende dat de materialen uit het gebouw richting de vuilstort gingen. Bij deze sloop pakten we het anders aan. In samenwerking met studenten van de hogeschool en lokale partners uit Rotterdam werd het mogelijk om voor de meeste materialen uit het pand een nieuwe bestemming te vinden. Sommige onderdelenzoals deuren zijn hergebruikt in andere panden. Ook de verlichting, kozijnen, hang- en sluitwerk, systeemplafonds en de dakafwerking zijn in andere gebouwen en producten terechtgekomen. 

Duurzame bouwmaterialen 

Bij de bouw van Bouwdeel C is er veel aandacht besteed aan het selecteren van duurzame materialen. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van gerecyclede en hernieuwbare materialen, zoals wandbekleding van gerecyclde PET-flessen, die toch aantoonbaar brandveilig is. Er is veelvuldig gebruik gemaakt van hout, dit is Europees hout van duurzame herkomst, dat lang mee kan en ook na gebruik nog een nieuwe bestemming kan krijgen.

Voor nieuw gebouwde banken en stoelen zijn gerecyclede materialen gebruikt, en voor de inrichting van lokalen en kantoren is ook meubilair uit opslag en van tijdelijke locaties hergebruikt. Zelfs de koffiemachines die er staan komen van andere hogeschoollocaties en zijn volledig gereviseerd in plaats van splinternieuw. De helft van de machines is letterlijk en figuurlijk groen: in plaats van koemelk komt er havermelk in je cappuccino.

Energieneutraal

In Bouwdeel C worden overal technieken gebruikt om zo min mogelijk energie te verbruiken. Zo is het glas op veel plaatsen wel drie lagen dik, gebruiken we slimme LED-verlichting, en liggen er 850 zonnepanelen op het dak en in de zuidgevel. Daardoor is Bouwdeel C het eerste energie neutrale gebouw van de hogeschool. Dit betekent dat we gedurende het hele jaar evenveel energie opwekken dan we verbruiken met de verschillende installaties in het gebouw.

Tijdens de zomermaanden produceren we zelfs meer elektriciteit dan ons nieuwe gebouw verbruikt. Alleen in de wintermaanden kan het nodig zijn dat we af en toe elektriciteit inkopen. Uiteraard met een groencertificaat, dus groene stroom.

De temperatuur regelen met energie uit de diepte

Voor koeling en verwarming van Bouwdeel C maken we gebruik van zogenoemde Warmte Koude Opslag (WKO). Deze installatie maakt het mogelijk om het gebouw te verwarmen en te koelen met bodemwater, in combinatie met een warmtepomp. In de winter halen we warm water van 250 meter onder de grond naar boven om het gebouw te verwarmen. Het afgekoelde water gaat op een tweede plek weer de bodem in. In de zomer gebruiken we dat afgekoelde water weer om te koelen, het dan opgewarmde water gaat terug naar de eerste plek.  Zo hergebruiken we telkens opnieuw de warmte en koude van de verschillende seizoenen en is geen extra warmte- of koudebron nodig.

Een gebouw van glas

Een groot deel van de gevel en het dak van Bouwdeel C bestaat uit glas. Naast dat dit er mooi uit ziet, heeft het ook een heel praktisch nut. Er komt hierdoor namelijk enorm veel daglicht in het gebouw. Verschillende onderzoeken laten zien dat dit bijdraagt aan je natuurlijke bioritme, wat ervoor zorgt dat je makkelijker en beter kan studeren en werken. Kijk vooral ook even omhoog in het atrium: daar zie je zonnepaneeltjes in het glazen dak verwerkt. Een mooie combinatie van licht en energieopwekking, die ook nog eens prachtige mozaïekpatronen op de vloer tovert.

Groen, groener, groenst!

Een fijne omgeving zorgt er ook voor dat je fijner kan werken en studeren. Daarom is Bouwdeel C met de vele planten en bomen ook het groenste gebouw van Hogeschool Rotterdam. Op sommige plekken was het lastig om echte planten te onderhouden, op deze plekken zie je kunstplanten, onder andere gemaakt met gerecycled plastic en echt hout.

Hebben we een energieneutrale hogeschool in 2040?

“Dit gebouw is het in elk geval wel”, zegt Marcel Langeveld, adviseur Duurzaamheid bij het programma Samen Duurzaam van de hogeschool, het programma dat initiatieven initieert op het gebied van duurzaamheid en collega's en studenten wil activeren en inspireren.

“Door alle duurzame toepassingen die we hier hebben kunnen doen is het gebouw volledig energieneutraal en zet het de standaard voor aanpassingen in bestaande gebouwen en voor nieuwbouw, zoals op Zuid gaat plaatsvinden. We zijn enorm trots op deze prestatie, want het is gelukt om dit alles binnen het budget voor de nieuwbouw te bereiken. Dat hadden we nooit gekund zonder partners.

Zeggen dat je een energieneutraal en duurzaam gebouw wilt neerzetten is makkelijker dan het ook daadwerkelijk waarmaken. Het is echt van belang dat je, wanneer je als onderwijsinstelling met deze thema’s aan de slag wilt, goed vastlegt wat je precies wilt bereiken en dat er mensen en middelen beschikbaar zijn. Samen met onze afdeling Vastgoed en Huisvesting, de architect, verschillende adviseurs en experts, de aannemer en verschillende toeleveranciers en collega's is het ons gelukt!”

In de centrale hal van Kralingse Zoom is een tentoonstelling gemaakt over de totstandkoming van het gebouw die daar voorlopig blijft staan om te bekijken.