De ontwikkelingen in de maritieme sector nemen de laatste jaren onder invloed van technische innovaties een steeds duurzamere richting aan. Schepen staan wellicht nog steeds niet bekend als schoon, maar door de economy of scale vormt de zee- en binnenvaart een efficiënte vervoersmodaliteit. De aandacht voor deze aspecten groeit. Ook worden technische innovaties steeds meer ingezet om het concurrerend vermogen van de maritieme sector duurzaam te vergroten. Ontwikkelingen zoals autonoom varen en slimme schepen zijn erop gericht om operationele kosten te besparen en personeelsschaarste op te vangen. Wij zien op dit gebied veel kansen voor duurzame innovatie.
Omdat scheepvaart teamwork is, raakt verduurzaming van de scheepvaart altijd de taakuitvoering van mensen en vraagt het om aanpassing van de infrastructuur. In de minor ‘Human factors in scheepsystemen’ wordt daarom onderzoek gedaan naar de impact van slimme schepen op de scheepvaartinfrastructuur en het verkeersmanagement.
Volledige zelfredzaamheid van (onbemande) autonome schepen zal voor simpele situaties in de toekomst wellicht realiteit zijn. Echter, in complexe situaties zal er een bepaalde mate van samenwerking tussen de mens en autonome techniek nodig zijn. Wij houden ons bezig met de vraag aan welke human factor eisen een adaptief mens-automatisering samenwerking systeem moet voldoen zodat er sprake kan zijn van meaningful human control.
Als het om veiligheid gaat, zal het duidelijk zijn dat het te simpel om incidenten binnen het scheepvaart- en transportsysteem toe te schrijven aan één factor: de mens of techniek. Waarom is een fout niet ontdekt en opgevangen binnen het team? Heeft de automatisering de juiste informatie gegeven? Is er te veel vertrouwd op de systemen? Is er een cultuur die het toestaat dat je hulp vraagt? Spreekt de bemanning dezelfde taal? Is de verdeling van taken en verantwoordelijkheden helder? Vragen zoals deze spelen een rol bij onderzoek naar vergroten van de veerkracht (resilience) van organisaties om te kunnen omgaan met onverwachte omstandigheden.
