Bij de opleiding Chemie zijn binnen de WERKplaats Inclusieve Pedagogiek en Didactiek (WP-IPD) in de collegejaren 2019-2020 en 2020-2021 experimenten uitgevoerd, waarbij gebruik werd gemaakt van een professionele leergemeenschap (PLG) om te komen tot samenwerken en samen leren. De ervaringen uit deze experimenten worden in het huidige collegejaar ingezet in een vervolgexperiment. In deze PLG nemen niet alleen docenten deel, maar ook studenten, waarbij docenten en studenten een gelijkwaardige rol hebben, vandaar PLG+.
De PLG+ bestaat uit vier docenten en zeven studenten uit verschillende jaren. Joris Berding is van alle drie experimenten de trekker en aan hem de vraag op welke manier het werken in een PLG bijdraagt aan het inclusiever werken met collega’s. Om deze vraag te beantwoorden vertelt Joris eerst hoe het experiment in de afgelopen periode vorm heeft gekregen.
In de eerste bijeenkomsten hebben de deelnemers het gehad over wat zij verstaan onder inclusiviteit. Daarbij zijn de vijf dimensies voor inclusief onderwijs van Tuitt (1) gebruikt om een beter beeld te krijgen wat inclusie allemaal kan betekenen. Deze dimensies zijn: a. intrapersoonlijk bewustzijn, b. interpersoonlijk bewustzijn (dialoog in team en klas), c. curriculum transformatie, d. inclusieve pedagogiek, e. inclusieve leer- en werkomgeving.
Voor de PLG+ gaan diversiteit en inclusiviteit niet alleen over etniciteit, maar ook onder andere over talenten en beperkingen. In de groep zijn er mannen en vrouwen, introverte en extraverte personen, personen met en zonder migratieachtergrond, personen met verschillende levensvisies en ervaren en beginnende docenten.
Vervolgens heeft de groep thema’s gekozen die samenhangen met de dimensies van Tuitt en is met deze aan de slag gegaan: inclusieve communicatie, persoonlijk contact, rolmodellen, invloed van studenten op de opleiding en studieomgeving.
Tijdens de samenkomsten levert iedereen een bijdrage en is er aandacht voor ieders ervaring. Door het open en eerlijk durven vertellen van verhalen / het delen van eigen ervaringen en het bespreken van uitsluitingsmechanismen wordt er geleerd. Een paar leerpunten zijn bijvoorbeeld, dat je merkt dat docenten zich handelingsonbekwaam voelen in situaties van uitsluiting of dat het leren van studenten belemmerd wordt als zij zich niet vrij voelen om met docenten in gesprek te gaan. In een document naar aanleiding van deze gesprekken zijn voorbeelden van niet-inclusieve situaties in de opleiding en uitsluitingsmechanismen opgenomen.
Behalve dat het gesprek gaat over onbewust gedrag, waardoor studenten belemmerd worden in hun leren, gaat het ook over praktische zaken voor de opleiding, zoals welke lesmaterialen gebruiken we, kunnen we bijvoorbeeld ook andere bronnen gebruiken dan voornamelijk van ‘dode witte mannen’.
Het is duidelijk, dat de werkwijze van een PLG het onderwijs voor studenten én voor docenten toegankelijker maakt. Enerzijds doordat er tijd en aandacht is om persoonlijke verhalen te delen, anderzijds omdat het praktische producten voor de hele opleiding oplevert. Het grote pluspunt van deze PLG+ is dat studenten invloed op de opleiding krijgen doordat hun ervaringen worden gebruikt.
1 Tuitt, F., e.a., Weaving promising practices for inclusive excellence into the higher classroom. In L. Nilson (Editor), Judith E. Miller (Associate Editor), To Improve the Academy, Resources for Faculty, Instructional, and Organisational Development, (Volume 28) (pp 208-226, San Fransisco, USA: Jossey Bass.
Professionele leergemeenschap met docenten én studenten
