Menu
    English

    Studenten gaan grotere rol spelen in het inclusiever maken van het onderwijs

    Wie weet er beter wat er nodig is om het onderwijs voor studenten inclusiever te maken, dan de studenten zelf? Dat dachten Marjolijn Schouten, docent-onderzoeker bij Instituut voor Lerarenopleidingen, tevens werkzaam bij Kenniscentrum Talentontwikkeling en Marja Poulussen, hoofddocent bij Instituut voor Sociale Opleidingen, ook. Ze startten, samen met een aantal collega’s, een experiment in WERKplaats Inclusieve Pedagogiek en Didactiek (IPD), waarin studenten een leidende rol speelden. Na een spetterend optreden van de deelnemende studenten tijdens de Onderwijsparade, besloten Marjolijn en Marja hun krachten te bundelen en een nieuw experiment op te zetten. Dat gaat binnenkort van start.

    Het gezamenlijke optreden tijdens de Onderwijsparade ontstond op organische wijze en is volgens Marjolijn exemplarisch voor dit soort participatieve projecten. De uitvoerders van de experimenten Student Voice en Atelier Inclusief Curriculum zouden een workshop geven en de studenten die geparticipeerde hadden, pakten hierin direct de lead. Wat er volgde, was een mooi gesprek met hogeschooldocenten en onderwijsmanagers over de leeractiviteiten en doelen van de experimenten en de manier waarop de studenten het onderwijs ervaren hadden. De kritische vragen en bezwaren van docenten over de open opzet van het onderwijs, waarbij studenten zelf konden bepalen wat ze wilden leren en hoe ze hiermee aan de slag konden gaan, werden door de studenten gepareerd met hun positieve verhalen en de mogelijkheden die het type onderwijs biedt. Natuurlijk roept het vragen op: een keuzevak zonder studiehandleiding waarbij de studenten zelf bepalen wat ze willen leren, hoe ze hun studiepunten gaan halen en waarbij de docent een faciliterende rol speelt. Social Work student Tamar Woldeamanuel reageert gedecideerd: “Wij zijn degenen die het onderwijs moeten ervaren. Wie kan er dan beter zeggen wat onze behoeftes zijn dan wij zelf?”

    Inclusieve hogeschool

    Student Voice gaat zijn derde jaar in en heeft als doel om een bijdrage te leveren aan een inclusievere leeromgeving voor alle studenten en een sterker gevoel van 'sense of belonging' op de hogeschool. Het eerste en tweede jaar werd Student Voice als experiment in WERKplaats IPD aangeboden als hogeschoolbreed keuzevak; dit jaar draait het buiten de WERKplaats om. En de studenten bewegen mee: in het eerste jaar was Tamar een deelnemer en het jaar erop co-trainer. Het komende jaar fungeert ze als adviseur en verzorgt ze gastlessen waarmee ze een echte ambassadeur is van het project. “Je maakt niet zo snel mee dat je zo betrokken kan zijn in het vormgeven van je onderwijs. Ik voelde me veel meer verbonden met de hogeschool en gemotiveerder om te presteren.” Nada Belkadi, student aan de Lerarenopleiding Geschiedenis nam deel aan het keuzevak Atelier Inclusief Curriculum, specifiek voor de lerarenopleidingen binnen het cluster Mens & Maatschappij. Het doel van dat experiment was ontwerpeisen te maken voor een inclusiever curriculum. “Ik heb geleerd dat iedereen wel een ervaring heeft waardoor je het gevoel kan hebben op 1-0 achterstand te staan. Dit is het enige keuzevak dat ik heb gevolgd waarvan ik onderdelen meeneem in mijn praktijk als geschiedenisdocent.” Ook Marja kijkt met een positief gevoel terug op het experiment: “De studenten bewezen zelf dat ze deze manier van onderwijs aankonden. Je moet het vertrouwen hebben dat ze werken. En dat was ook zo; er was niemand die er de kantjes vanaf liep.”

    Studentadviseurs

    Nu Marjolijn en Marja hebben ervaren hoe het is om studenten te laten leiden, tillen ze studentparticipatie naar een hoger plan. In WERKplaats IPD worden vijf studenten aangesteld die betaald aan de slag gaan als studentadviseur. De studenten staan in deze betaalde bijbaan naast de adviseurs van de experimenten van 2022-2023 en ze gaan participeren in de werkplaatsbijeenkomsten. Hun opdracht is om te onderzoeken welke rol studenten kunnen innemen en hoe docenten op hen reageren. Marja en Marjolijn gaan de studenten begeleiden. Marjolijn: “Het lijkt ons een mooie doorontwikkeling van de eerder uitgevoerde experimenten, waarin de vorm en inhoud samenkomen en we studenten als volwaardig partner in onderwijs(beleid) betrekken en invloed geven. Dit dient bovendien het overkoepelende doel van de WERKplaats, waarbij het samenwerkend leren, ervaren en ontwikkelen in open netwerken als onderdeel van docentprofessionalisering centraal staat.”