Het bevorderen van sociale rechtvaardigheid is een belangrijke waarde en opgave voor het sociaal werk. De laatste jaren is er ook meer oog voor de verschillende dimensies van rechtvaardigheid en hun betekenis voor de praktijk van en het onderzoek naar sociaal werk. Naast sociaaleconomische rechtvaardigheid, die centraal staat in vraagstukken over armoede en kansengelijkheid, wordt de laatste tijd steeds meer gesproken over erkenningsrechtvaardigheid, epistemische en procedurele rechtvaardigheid.
Onzichtbaarheid van stemmen
“De dimensies erkenningsrechtvaardigheid en democratische rechtvaardigheid krijgen de afgelopen jaren steeds meer aandacht: er is sprake van polarisatie, mensen die slecht of eenzijdig geïnformeerd worden, mensen die zich niet gehoord voelen door de overheid of zich niet gerepresenteerd voelen in beslissingen die genomen worden over de zorg, het onderwijs en het klimaat. Daarvan is de vraag ‘wat doen sociaal werkers daar precies mee?’ en ‘hoe moeten zij zich verhouden tot de ongehoorde stem’?”, legt Leonie uit. “Het gaat hier om individuen en groepen mensen die sociaal werkers tegenkomen in hun werk in de wijk en in instellingen. De onzichtbaarheid van deze stemmen, brengen vragen en een andere aanpak met zich mee.” Bijvoorbeeld online jongerenwerk, waar jongerenwerkers in online communities signaleren hoe er gesproken wordt over de oorlog tussen Hamas en Israël. Leonie verduidelijkt: “Die gesprekken spelen zich grotendeels af in een online bubble en niet in de openbaarheid. Het is heel belangrijk dat jongerenwerkers een plek hebben in zo’n bubbel en daarin het gesprek voeren met jongeren. En het vraagt ook om een andere aanpak van onderzoekers: dat je deze stem als onderzoeker kunt horen, en recht kunt doen in je onderzoek. We zien dat participatief onderzoek en actie-onderzoek in samenwerking met de doelgroep en mensen met ervaringskennis steeds meer in zwang is.”
We zien dat participatief onderzoek en actie-onderzoek in samenwerking met de doelgroep en mensen met ervaringskennis steeds meer in zwang is.”
Onderzoek dat iets verandert
Over de conferentie zegt Leonie: “We nodigen onderzoekers uit om te presenteren op dergelijke praktijk- en onderzoeksvraagstukken. Wat zijn methodieken die ontwikkeld zijn en wat zijn hiervan de resultaten?” Leonie hoopt dat deze resultaten gebruikt kunnen worden bij de praktijkorganisaties, door onderzoeksinstellingen en de verschillende social work-opleidingen die worden aangeboden op de hogescholen. Daarom zijn de organisatoren op zoek naar presentaties die gaan over hoe je die kennis op een goede manier in het onderwijs of de praktijk brengt. “We willen niet alleen maar presentaties van onderzoekers die iets beschrijven, maar juist ook presentaties van onderzoekers die met het onderwijs en de praktijk iets hebben veranderd en waarin het onderzoek een rol heeft gespeeld. De centrale vragen zijn altijd ‘hoe verbeter je door middel van onderzoek de praktijk en wat betekent dat voor het onderwijs?’”.
Wat Leonie hoopt dat de conferentie oplevert voor de hogeschool? “Het doel van de conferentie is uitwisseling tussen onderzoekers, praktijk, mensen met ervaringskennis en mensen uit onderwijs tot stand te brengen. En dat die leidt tot verbetering van praktijken, waarin mensen zich meer rechtvaardig behandeld voelen op de verschillende dimensies.”
Wil je meer weten over deze conferentie? Kijk op www.lectorensociaalwerk.nl.