Organiserend vermogen op bedrijventerreinen

Dit is een afstudeeronderzoek dat heeft plaatsgevonden in opdracht van Kenniscentrum Business Innovation van hogeschool Rotterdam. In Nederland kent slechts één op de vijf bedrijventerreinen enige vorm van samenwerking tussen gevestigde bedrijven. De vraag is in hoeverre strategische samenwerking op bedrijventerreinen met het oog op maatschappelijke vraagstukken, zoals circulariteit, energietransitie en leven lang ontwikkelen, kan worden versterkt. Het onderzoek is uitgevoerd op drie bedrijventerreinen, in Dordrecht, Spijkenisse en Rotterdam-Schiebroek. Ondernemers op deze terreinen zijn relatief tevreden met de huidige samenwerking en zien in beperkte mate kansen voor méér, met name waar het gaat om de verbinding met het onderwijs. In elk geval is meer structurele aandacht vanuit de lokale overheid gewenst.

Na de aanvankelijke probleemanalyse, is gekeken naar andere, vergelijkbare bedrijventerreinen in Nederland. Deze benchmark laat zien hoe andere bedrijventerreinen verbinding opzoeken en zich organiseren. Deze benchmark is ook uitgebreid naar bedrijventerreinen in het buitenland, om ook deze mogelijkheden te verkennen.

Behalve deskresearch heeft ook fieldresearch plaatsgevonden in de vorm van enquêtes en interviews onder ondernemers en andere betrokkenen. Wat voor mogelijkheden zien zij nu en in de toekomst om bij te dragen aan een oplossing? En te komen tot een betere verbinding en organisatie?

Uiteindelijk geven de conclusies een voorzichtige eerste uitkomst van het onderzoek. Concrete implementatieplannen zijn onderdeel van de aanbevelingen.

Het onderzoek wat uitgevoerd is maakt onderdeel uit van het project ‘interdisciplinair afstuderen’. Gedurende dit project werken verscheidene studenten met verschillende economische opleidingen samen aan een vraagstuk.

Er is momenteel weinig sprake van samenwerkingen op bedrijventerreinen, ondanks de maatschappelijke stimulatie vanuit de BIZ-wet. Omdat het samenwerkingsverband op bedrijventerreinen vaak nog onvoldoende is, wordt er gezocht naar oplossingen. Uit het onderzoek blijkt dat sterke samenwerkingsverbanden afhankelijk zijn van o.a.:

• Welwillendheid ondernemers;
• De gevraagde inzet van de ondernemer (hij/zij wil resultaat zien);
• De doorstroom bij gemeenten, omdat dit zorgt voor lastigere communicatie tussen de organisaties;
• Hoe concreet doelstellingen zijn. Soms wordt wel ingezet op stimulatie (bijvoorbeeld vanuit de Provincie), maar zijn de concrete doelstellingen onhelder of niet bekend. 

Aanbevelingen die volgen uit het onderzoek, zijn:

• Inzetten op samenwerking met onderwijsinstellingen;
• Verbeteren van (digitale) communicatie en daarmee vindbaarheid van ondernemers;
• Helder en transparant communiceren over (toegekend) budget;
• Stimuleren van een nauwere samenwerking met gemeentelijke instelingen, ook in het bestuur van bedrijventerreinen;
• Ondersteunen van kleine (project)groepen van welwillende ondernemers.

Het is aanbevolen om vervolgonderzoek te doen, waarbij de nadruk ligt op het verkennen van de mogelijkheden op het gebied van gedeelde faciliteiten en gezamenlijke inkoop, het creëren van een gezamenlijke energiehub en het uitwisselen van personeel.