Van hebben naar huren

Mkb-bedrijven willen graag bijdragen aan de gewenste transitie naar een klimaatneutrale en circulaire economie, maar het realiseren van een circulair businessmodel blijkt in de praktijk vaak lastig. Een belangrijk struikelblok voor mkb-ondernemingen is het aantrekken van bankfinanciering als zij gaan groeien. Een belangrijke reden hiervoor is dat banken de risico’s die aan circulair ondernemen kleven moeilijk kunnen inschatten. Verder richten banken zich bij toekenning van financiering meer op zekerheden (activa) en minder op kasstromen. Dit werkt in het nadeel van mkb-bedrijven met circulaire verdienmodellen zoals Product-as-a-Service (PaaS), omdat hun kasstromen uitgesteld zijn: zij verkopen het product namelijk niet in één keer, maar kiezen voor lease of verhuur ervan. Ook de ecosystemen waarin circulaire mkb-bedrijven dikwijls met elkaar samenwerken maakt de financiering ingewikkeld omdat samenwerking afhankelijkheid en daarmee risico betekent. Het doel van dit onderzoek is na te gaan hoe mkb-ondernemers de risico’s van hun circulaire PaaS businessmodellen kunnen beperken en hun circulaire business case zodanig kunnen onderbouwen dat het aantrekken van bankfinanciering met succes kan verlopen.  

Er is sprake van een ontwerpgericht onderzoek, opgebouwd uit een praktijkstroom en een kennisstroom. In de praktijkstroom wordt onderzoek in en met mkb-bedrijven gedaan naar het verbeteren van de financieringsmogelijkheden van hun circulaire businessmodellen. We helpen deze mkb-bedrijven op maat. In de kennisstroom worden openbaar toegankelijke hulpmiddelen ontwikkeld die mkb-ondernemingen met het circulaire businessmodel PaaS helpen om de slagingskans van een bancaire financieringsaanvraag voor hun circulaire investeringen te verhogen. De resultaten worden breed toegankelijk gemaakt in de vorm van een investment readiness support. Het gaat hier om een concreet stappenplan en inspirerende praktijkcases voor mkb-bedrijven om hun bancaire financieringsaanvraag voor een circulair businessmodel tot een succes te maken. 

Studenten uit de minor International Sustainable Finance & Management en de minor Accountant in Business zijn betrokken bij de praktijkstroom van dit onderzoeksproject. Onder begeleiding van hun docenten verdiepen zij zich in de problematiek en nemen zij interviews af bij de deelnemende mkb-ondernemingen (praktijkstroom). Zij verwerken de uitkomsten in een rapport. Verder verzorgt het lectoraat binnen Rotterdam Business School en ook daarbuiten (bijv. bij technische bedrijfskunde) gastcolleges over de financieringsproblematiek van circulaire mkb-ondernemingen. Er wordt onderwijsmateriaal ontwikkeld over financiering van circulaire businessmodellen. Vanuit RBS zijn twee docenten als onderzoeker bij het project betrokken.

Praktijk 

Een belangrijk beoogd resultaat van het onderzoek is dat de deelnemende mkb-ondernemingen op maat geholpen zijn met een optimale voorbereidingen voor hun financieringsaanvraag. Daarnaast wordt een breed toegankelijke investment readiness support opgeleverd. Het gaat hier om een concreet stappenplan en inspirerende praktijkcases voor mkb-bedrijven om hun bancaire financieringsaanvraag voor een circulair businessmodel tot een succes te maken. 

Onderwijs 

Verder wordt onderwijsmateriaal over financieringsproblematiek van circulaire mkb-ondernemingen ontwikkeld. Het gaat hier om powerpoints voor colleges en om casemateriaal. 

Wetenschap 

Over het onderzoek en de uitkomsten ervan worden artikelen geschreven. Hierbij zal zowel aandacht zijn voor publicaties in wetenschappelijke tijdschriften als in vaktijdschriften. 

Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met Hogeschool Saxion (Timber Haaker en Kees Schöller), Hogeschool NHL Stenden (Taeke Tuinstra) en Hogeschool Inholland (Hans Bossert).  Daarnaast zijn het Groene Brein en het Circular Finance Lab aan het onderzoek verbonden en leveren mkb-ondernemingen waardevolle input.