Soft controls: advieskans voor de mkb-accountant

Houding en gedrag zijn van belang voor het goed functioneren en presteren van mkb-ondernemingen. Hoe zijn integriteitsrisico’s te beheersen? Hoe kunnen de motivatie, inspiratie, creativiteit en loyaliteit van medewerkers positief worden beïnvloed? Hoe zijn dit soort ‘vage begrippen’ meetbaar te maken en hoe zijn vervolgens werkzame maatregelen te bepalen? Het creëren van een cultuur die tot gewenst gedrag van medewerkers leidt, is voor mkb-ondernemingen een grote uitdaging. Uitsluitend harde controls, zoals procedures, regels en richtlijnen, geven niet het beoogde resultaat. Om de gewenste cultuur te creëren zijn aanvullend ‘soft controls’ nodig: (beheersings)maatregelen die ingrijpen op c.q. appelleren aan het persoonlijk functioneren van medewerkers. Het gaat om maatregelen die van invloed zijn op bijvoorbeeld motivatie, betrokkenheid, loyaliteit, ethisch handelen en integriteit, zelfsturend handelen en normen en waarden. Voorbeelden van soft controls zijn voorbeeldgedrag, ruimte om incidenten te melden en het creëren van verantwoordelijkheidsbesef. In dit onderzoek is op basis van de in 2019 ontwikkelde Soft Control Scan van de Hogeschool Rotterdam een ‘vertaalslag’ gemaakt naar tooling voor de mkb-accountant. Het gaat hierbij om het waarnemen van signalen, het afnemen van een Quick Scan en het aanreiken van oplossingen via een Toolkit.