Platform mens werk en organisatie

Om als individu zelfstandig en volwaardig te kunnen deelnemen aan onze participatiemaatschappij is (vooral) het hebben van (betaald) werk cruciaal. Maar het hebben én behouden van werk is en wordt minder vanzelfsprekend.

Veranderende arbeidsmarkt

Recent onderzoek toont niet alleen aan dat werk de afgelopen jaren zeer sterk is veranderd, maar ook dat deze veranderingen door zullen zetten. Vooral de invloed van technologie is enorm, is de constatering. Dit wordt versterkt doordat problematieken niet meer vanuit één discipline aangepakt kunnen worden, maar dermate veelvormig en complex zijn, dat crossovers tussen vakgebieden nodig zijn.

Van veel kanten klinken zorgelijke geluiden over deze ontwikkelingen. Zo zullen grote aantallen functies onder invloed van de technologische veranderingen verdwijnen. Natuurlijk verschijnt er ook nieuw werk. Maar dit nieuwe werk vereist een hoger opleidingsniveau én meer sociale vaardigheden op onder andere het terrein van samenwerking en communicatie, de zogenoemde ‘21st Century Skills’. Veel mensen zullen zich de komende jaren moeten omscholen om aan het werk te komen en blijven.

Toegang tot arbeidsmarkt

Een ander belangrijk aspect betreft de arbeidsparticipatie en toegang tot de arbeidsmarkt. Het verrichten van arbeid is in onze samenleving een belangrijke vorm van maatschappelijke participatie. Overheidsbeleid beoogt om zowel economische als sociale redenen de arbeidsparticipatie van kwetsbare burgers te vergroten.

Ondanks de verscherpte wet- en regelgeving op dit gebied, is de participatie van kwetsbare burgers de afgelopen jaren niet toegenomen, maar eerder verslechterd. Kwetsbare burgers zijn vaker niet-werkzaam en hebben ook moeite om hun werk te behouden. Het is daarom belangrijk om maatregelen te treffen om de duurzame participatie van deze mensen te bevorderen. Dit betekent dat er naast de huidige aandacht voor het realiseren van arbeidsplekken vooral ook aandacht moet zijn voor de werkomstandigheden en kwaliteit van het werk van kwetsbare burgers om behoud van werk te realiseren.

Niet iedereen profiteert van de economische groei

Ondanks de economische groei van de laatste jaren profiteert lang niet iedereen daarvan. Jongeren, laagopgeleiden en migranten blijven achter. Het is bovendien niet langer alleen werk op een lager en midden niveau dat het risico loopt geautomatiseerd te worden en te verdwijnen. Ook werk op academisch niveau, dat gebaseerd is op regels, zal steeds vaker (deels) geautomatiseerd kunnen worden.

Nederland kent 8,4 miljoen werkenden. Ook aandacht voor deze mensen is van groot belang: werknemers zullen tot hogere leeftijd (>65 jaar) moeten doorwerken, en de vraag in de arbeid is hoe medewerkers hierin te ondersteunen zijn om in hun werkzame leven vitaal en bevlogen te blijven. Anderzijds zijn er sectoren, zoals in de techniek en ICT, die een steeds grotere behoefte hebben aan hoogopgeleid personeel en waar het lastig voor is om voldoende gekwalificeerde mensen te krijgen.

Tot slot is alle sectoren een toename van stress- en burn-out klachten te zien, die deels gerelateerd zijn aan de traditionele, functioneel ingerichte organisatieprincipes.

Om onderzoek te doen naar de vele veranderingen op de arbeidsmarkt hebben de relevante lectoraten van alle Nederlandse hogescholen het Platform Arbeid opgericht. De samenwerking tussen de hogescholen wordt versterkt door het ontwikkelen van een multidisciplinaire onderzoeksagenda op het terrein van arbeid in de brede zin van het woord. Hierdoor kan de thematiek rondom (toegang en behoud van) arbeid vanuit meerdere kanten worden bekeken én kan focus en massa worden gecreëerd voor onderzoeksprogrammering en –funding. Daardoor kunnen lectoraten/hogescholen een belangrijke rol spelen bij vraagstukken die betrekking hebben op het duurzaam (weer) aan het werk gaan én duurzaam aan het werk blijven van grote groepen mensen, waarbij rekening wordt gehouden met veranderingen in de waarde van het werk. 

Doelen

1. Het realiseren en verduurzamen van een multidisciplinair breed platform op het terrein van arbeid (netwerkontwikkeling).
2. Het ontwikkelen van een onderzoeksagenda en prioritering op het terrein van arbeid (duurzaam [terug] aan het werk gaan en duurzaam aan het werk blijven).
3. Het creëren van een plaats waar praktijkvragen op het terrein van arbeid  geïntegreerd en multidisciplinair kan worden opgepakt.
4. Vastleggen én beschikbaar stellen van de opgedane kennis en inzichten.