Lectoraat Ouders in Rotterdam Zuid
Mariëtte koos 'De Hef' als locatie voor haar openbare les, omdat dit één van de scholen is waar zij haar kennis over samen werken met ouders heeft opgedaan. Het lectoraat richt zich op Ouders in Rotterdam Zuid. Op Zuid spelen armoede, schooluitval en onderwijsachterstand meer een rol dan in de rest van het land. Het is het grootste achterstandsgebied van Nederland, maar ook hier is een grote diversiteit aan ouders en zijn er naast bedreigingen ook kansen. Juist op Zuid is het van belang ouders te betrekken bij de schoolloopbaan van hun kind, om de draagkracht van ouders te helpen versterken en leraren en sociale professionals tools te bieden die nodig zijn om de samenwerking met ouders vorm te geven. De ervaring die in Zuid wordt opgedaan kan dienen als inspiratie voor soortgelijke gebieden in binnen- en buitenland.
Help zelfvertrouwen ouders te vergroten
"Door het zelfvertrouwen, de motivatie en de potentie van jongeren te versterken kunnen we de kansen van de jeugd op een goede plek in de samenleving vergroten", zegt Lusse. "Alle ouders kunnen hierin iets betekenen voor hun kinderen, maar ook ouders hebben vertrouwen in hun eigen capaciteiten nodig om deze rol optimaal te kunnen vervullen. Professionals (zoals leraren, pedagogen en sociaal werkers) kunnen ouders versterken in hun rol als zij aansluiten bij de potentie van ouders en als zij het zelfvertrouwen van ouders helpen vergroten. Professionals en ouders die de handen ineen slaan, verbinden de leefwerelden van kinderen en vergroten zo de kansen van de jeugd op een goede plek in de samenleving nog eens extra. Dat vereist dat professionals de kloof naar gezinnen leren overbruggen en de samenwerking leren vormgeven".
Succesfactoren voor scholen in contact met ouders
Praktijkkennis over hoe professionals de kloof naar gezinnen kunnen overbruggen komt uit één van de afgeronde onderzoeken van het lectoraat (tevens het promotieonderzoek van Mariëtte Lusse). Het onderzoek op 13 vo- en 2 mbo-scholen in Rotterdam Zuid leverde onder andere tien succesfactoren voor scholen in contact met ouders op: Hoe kunnen scholen vroegtijdig contact leggen met alle ouders? Wat is er vervolgens nodig om de samenwerking aan te gaan? En hoe scholen die samenwerking kunnen richten op het toekomstperspectief van de leerlingen. Hierbij hebben scholen oog voor de potentie van de leerling (en niet alleen voor diens slechte cijfers) en zoeken zij afstemming tussen de leefwerelden en het leren op school, thuis en buitenschools.
Naast de samenwerking tussen school en thuis, is ook de draagkracht die ouders hebben in de opvoeding van groot belang. Ouders nemen de belangrijkste waarden uit hun eigen achtergrond mee en combineren deze met wat hun kinderen nodig hebben om goed te kunnen functioneren in de samenleving. Vooral een sterk en gevarieerd netwerk helpt ouders opvoedkracht op te bouwen. Zo'n netwerk bestaat bij voorkeur zowel uit ouders uit de directe omgeving als uit mensen die een andere achtergrond hebben. Daarbij is ook de toegang tot onafhankelijk deskundigheid speelt mee. Juist in het verbinden van ouders met verschillende achtergronden zijn sociale professionals van belang.
Gereedschapskist voor duurzame vormgeving ouderbetrokkenheid
In een 'talkshow' met gastheer Peter de Vries van CPS Onderwijsontwikkeling en advies vertellen verschillende medewerkers van het lectoraat wat hun bijdrage aan deze gereedschapskist is. Alle gasten leverden een symbolisch stuk gereedschap voor in de gereedschapskist, zodat over een aantal jaar scholen en professionals beter toegerust zullen zijn om de ouderbetrokkenheid duurzaam vorm te geven. In Rotterdam Zuid, maar ook daarbuiten. Aanwezige bezoekers van de openbare les konden via een digitale poll reageren op stellingen van de gasten.
- Selma Ablak (initiatiefnemer) en Leendert Meijers (programmaleider Ouders in Rotterdam Zuid) brengen het project KLASSENOUDERS in. Hierbij helpen ouders die al makkelijk contact leggen met school, andere ouders om deze drempel ook over te stappen. Hun stelling is: 'Ouders zijn de beste bruggenbouwers naar andere ouders'.
- Rosa Rodrigues (promovenda) brengt kennis over het vormgeven van het ADVIESGESPREK. Rosa stelt dat we beter moeten luisteren naar ouders als het gaat om het schooladvies in groep 8.
- Tülay Dalmis (Studiekeuzebegeleider HR) leert ouders hoe ze AMBASSADEURS kunnen zijn voor andere ouders. Haar discussiepunt is dat ouders passief gemaakt worden door de school, doordat veel wordt voorgekauwd. Laat ouders meer meedenken: leer ze om zelf te koken in plaats van een magnetronmaaltijd op te warmen.
- Martine van der Pluijm (promovenda) ontwikkelt samen met basisscholen een INLOOPACTIVITEIT waar ouders een goed beeld krijgen hoe hun kind leert en hoe zij daar thuis op aan kunnen sluiten. De activiteit is zo vormgegeven dat het ook laaggeletterde ouders in staat stelt hun kinderen te ondersteunen in de taalontwikkeling. In de leerkring Thuis in Taal wisselen de betrokken leerkrachten good practices met elkaar uit. Martine stelt: 'Leraren moeten ouders coachen'.
- Jet Houwers/Margriet Clement (docenten ISO en IVL) werken in opdracht van stichting appvoeding met studenten van heel verschillende opleidingen aan een OPVOEDTOOL, waarmee ouders opvoedinformatie makkelijk beschikbaar krijgen. Hun stelling is: 'Opvoedadviezen geven via de smartphone is een goede zaak'.
- Monique Strijk (promovenda): ontwikkelt met leerlingen, ouders en mentoren bouwstenen om ouders beter te betrekken bij de LOOPBAANORIENTATIE en KEUZES van hun kinderen. 'Hoe kunnen ouders meer betrokken worden bij de loopbaanoriëntatie van hun kind? Wat werkt en wat werkt niet'.
Gereedschap om spijkers met koppen te slaan
Zuid kan misschien moeilijk gekopieerd worden, inspireren kan deze wijk zeker, beaamde collegelid Angelien Sanderman. Zij noemt de openbare les van Lusse een voorbeeld van buitengewoon relevant onderzoek. Sanderman: "Dit lectoraat levert het gereedschap om spijkers met koppen te slaan. Mariëtte Lusse heeft de deur opengemaakt om groepen die niet elkaars taal spreken (letterlijk en figuurlijk) met elkaar te verbinden. Een waardevolle bijdrage voor de hogeschool en voor de wereldwijde kennis over dit onderwerp".
Publicaties