Studenten leren schrijven als sociale actie

Schrijven is voor veel studenten in het hbo een struikelblok. Dat komt voor een deel omdat ze niet weten wat er van ze verwacht wordt bij het schrijven van teksten in het hbo. Het gaat om heel verschillende soorten, vaak vakspecifieke teksten, met een eigen context, inhoud en publiek, en bijbehorende conventies. Zo is een reflectieverslag een heel ander type tekst dan een rapport voor een externe opdrachtgever. Je kunt dit soort teksten clusteren aan de hand van het communicatieve doel dat ze nastreven. Dat noem je dan een genre. Om studenten te helpen relevante genres te herkennen en zelf doelgerichte teksten te schrijven, is het belangrijk dat ook docenten zich bewust zijn van de verschillende genres in het onderwijs en het beroep waar ze voor opleiden. Dit zou onderdeel moeten vormen van hun pedagogische vakkennis, die cruciaal is om onderwijskwaliteit te versterken.

Dat vraagt dus om docentprofessionalisering. Een veelbelovende manier voor docenten om kennis op te doen die beklijft en die ze kunnen verbinden aan hun concrete handelen in de onderwijspraktijk, is in een professionele leergemeenschap (PLG). In dit project worden PLG’s gevormd bij drie opleidingen van Hogeschool Rotterdam. Door gezamenlijk teksten uit studie en beroep te bekijken,  bespreken en te onderzoeken in relatie tot hun concrete onderwijspraktijken, is de verwachting dat docenten in de PLG’s toepasbare kennis opdoen over de rol van schrijven en van genres in de studie en het latere beroep, Dit promotieonderzoek gaat na hoe docenten in deze PLG’s gezamenlijk genrekennis en genrebewustzijn ontwikkelen. 

• Een getest professionaliseringsprogramma voor docenten.
• Een bijdrage aan de leidraad ‘taal-en-vakintegratie’.
• Artikelen in vaktijdschriften en praktijkgerichte presentaties.
• Wetenschappelijke artikelen en presentaties.

Bij drie opleidingen van Hogeschool Rotterdam worden Professionele Leergemeenschappen (PLG) van 6 tot 8 docenten gevormd. In de voorstudie worden studenten en taalexperts bevraagd.

Verder wordt voor dit onderzoek een klankbordgroep gevormd van docenten en leidinggevenden uit opleidingen binnen en buiten de hogeschool, waaronder ook het voortgezet en/of middelbaar beroepsonderwijs. Doel van de klankbordgroep is om na te gaan of het professionaliseringsprogramma ook buiten de deelnemende opleidingen werkzaam kan zijn.

Het begeleidingsteam van dit onderzoek bestaat uit Jacqueline van Kruiningen (Hogeschool Rotterdam) en Hilde van Keer (Universiteit Gent).