Introductie
De eerste generatie migranten wordt steeds ouder en sommigen van hen worden afhankelijk van zorg buitenshuis. Uit eerder onderzoek blijkt dat mantelzorgers van oudere migranten sterke opvattingen hebben over het zorgen voor hun naaste met dementie en dit zo lang mogelijk volhouden. Het accepteren van professionele hulp wordt bemoeilijkt door deze overtuiging. Tegelijkertijd is dementie in sommige netwerken van oudere migranten een onderwerp dat is omgeven door taboes en schaamte. Het kan zijn dat het gedrag van de oudere verkeerd wordt begrepen; soms als gekte of bezetenheid.
Oudere migranten met dementie raken in een isolement, waardoor signalen van dementie niet worden herkend. Als de situatie zo ver gevorderd is dat zorg ingeroepen moet worden kan de familie bang zijn dat anderen hen verwijten dat zij niet meer voor de vader of moeder zorgen. Ook is er soms opname in een verpleeghuis noodzakelijk. Ambulante en semimurale voorzieningen (zoals dagbehandeling, activiteitencentra of ontmoetingscentra voor ouderen) worden steeds belangrijker. Bij oudere migranten met dementie is de taalbarrière al snel een probleem. Hulpverleners spreken vaak niet dezelfde taal.
Projectbeschrijving
Er wordt een praktijkgericht onderzoek gestart, beginnend met een literatuurstudie en een oriëntatie in de praktijk: welke instanties houden zich bezig met multiculturele zorg aan ouderen, welke vragen en problemen spelen een rol in de hulpverlening aan oudere migranten met dementie (bijvoorbeeld met een Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse achtergrond). Naast deze vragen wordt de nadruk gelegd op de samenwerking tussen familiezorg en professionele zorg. Als onderdeel hiervan zijn studenten van de minor Oud in Eigen Huis in september 2014 gestart met een project met de volgende onderzoeksvraag: Hoe wordt binnen de ambulante of semimurale zorg vorm en invulling gegeven aan het welzijn voor en de zorg aan oudere migranten met dementie?
Deelvragen daarbij zijn:
- Welke oudere migranten met dementie maken gebruik van deze voorzieningen?
- Hoe wordt de familie in de zorg betrokken?
- Hoe gaan de betrokken hulpverleners daarmee om?
- Hoe kijkt de familie naar de situatie thuis waarbij zij niet meer volledig kunnen zorgen voor hun naaste?
- Wat kunnen verpleegkundigen en de paramedische disciplines betekenen voor het welzijn van de oudere migrant met dementie?
- Hoe kan daar in de thuissituatie op ingespeeld worden om de overgang naar de ambulante en semimurale zorg soepel te laten verlopen?
Studenten gaan deze vragen beantwoorden aan de hand van participerende observatie in ambulante en/of semimurale instellingen voor ouderen met dementie. Op basis van dit vooronderzoek wordt een projectvoorstel geschreven voor een groter onderzoek.