Voor-Traject

• Resultaten van de focusgroepen zijn samengevat in een factsheet (op te vragen bij onderzoeker Marjolijn Bal)
• Er is een training ontwikkeld voor docenten, waarin omgang met verschillende benaderingswijzen wordt ondersteund, zodat de alliantie binnen de triade leerling, ouder, professional kan worden verbeterd.
• ‘Mijn Pad’ is een instrument dat doelen omrent de zelfstandigheidontwikkeling in kaart brengt. Dit instrument is naar aanleiding van de resultaten geïmplementeerd in de praktijk.
• Resultaten met betrekking tot de effecten van ‘Mijn Pad’ op de alliantie binnen de triade zijn samengevat in een factsheet (op te vragen bij Marjolijn Bal)

Resultaten van de focusgroepen met leerlingen met autisme spectrum stoornis (ASS) en hun sociale omgeving laten drie verschillende benaderingswijzen van de zelfstandigheidontwikkeling zien: actieve benadering, angstig vermijdende benadering en beschermend vermijdende benadering. Deze benaderingswijzen onderscheiden zich op drie kenmerken: attitude, kennis en gevoel van urgentie. Wanneer de partijen binnen de triade leerling, ouder professional verschillende benaderingswijzen hanteren stagneert de zelfstandigheidontwikkeling van de leerling.

Uit de resultaten blijkt de behoefte aan een instrument dat doelen omtrent de zelfstandigheidontwikkeling inventariseert. Ook blijkt de behoefte aan een handreiking om de alliantie binnen de triade leerling met ASS, ouder, professional te verbeteren.

Daarom is een training georganiseerd voor professionals en is ‘Mijn Pad’ geïmplementeerd in de praktijk. ‘Mijn Pad’ is een instrument dat de adolescent ondersteunt bij het stellen van doelen op verschillende onderdelen van de zelfstandigheidsontwikkeling, zoals: zelfzorg, sociale contacten, school, vrije tijd, werk en zorg. De adolescent kiest zelf de onderwerpen die hij of zij wil bespreken. Nadat de onderwerpen besproken zijn, wordt een stappenplan gemaakt.

Uit het onderzoek blijkt dat het gebruik van Mijn Pad lijkt voor de adolescenten invloed heeft op het vertrouwen in de moeder en vader. Moeders lijken een toename in zelfstandigheid van de adolescent te constateren. Ook verbetert volgens de adolescenten de communicatie met hun vader en moeder. Echter, de adolescenten die ‘Mijn Pad’ niet hebben gebruikt geven ook aan dat de communicatie met hun moeder verbetert. ‘Mijn Pad’ lijkt geen invloed te hebben op de relatie tussen kind en docent. Aanbevolen wordt ‘Mijn Pad’ in te bedden in het curriculum van het onderwijs, zodat kind en docent op reguliere basis werken met ‘Mijn Pad’ en mogelijk de communicatie tussen de adolescent en docent over de zelfstandigheidsontwikkeling verbetert.

Uit het onderzoek blijkt dat er veel onwetendheid is over de zelfstandigheidsontwikkeling en beroepskeuze van de adolescent met een lichamelijke beperking. Deze onwetendheid zorgt ervoor dat de zelfstandigheidsontwikkeling en beroepskeuze stagneert. De mate van onwetendheid hangt af van verschillende factoren: assertiviteit en motivatie van de adolescent, attitude van de ouder t.o.v. zelfstandigheidsontwikkeling en de mate van autonomie support, en factoren vanuit de sociale omgeving op het VSO (cultuur en prevalentie van de beperking) en de aangepaste fysieke omgeving op het VSO.

Belangrijk is dat de adolescent, ouder en docent met elkaar in gesprek gaan over de zelfstandigheidsontwikkeling en beroepskeuze van de adolescent. Het is belangrijk dat gestelde doelen door alle partijen gedragen worden.

De betrokkenen noemen de volgende ondersteuningsbehoeften:

• Programma’s voor zowel adolescenten, ouders als docenten gericht op
  • educatie over mogelijkheden m.b.t. beroeps- en schoolkeuze en zelfstandigheid
  • verhogen van zelf-effectiviteit.
• Stimuleren van autonomie van de adolescent:
  • Stappenplan waarin de adolescent zelf doelen opstelt m.b.t. de beroeps- en schoolkeuze en de zelfstandigheidontwikkeling.
  • Autonomie support: Erkennen van de wil en interesses van de adolescent.
• Verbeteren van de samenwerking binnen de triade door het aangaan van een open dialoog over de opgestelde doelen van de adolescent, zodat deze doelen gedragen en ondersteund worden door alle partijen.

Resultaten van de focusgroepen zijn samengevat in een factsheet (op te vragen bij onderzoeker Marjolijn Bal)