De WoonWijzer is primair ontwikkeld voor gemeenten en woningcorporaties, maar is ook geschikt voor mensen met autisme en hun netwerk. In de WoonWijzer is bestaande en nieuwe kennis over wonen en autisme gebundeld en toegankelijk gemaakt en richt zich op het wonen van mensen met autisme in alle levensfasen en in verschillende contexten. De werkgroep 'Wonen' richtte zich op drie deelprojecten.
Deelproject 1: Literatuurstudie
Coolen (2006) suggereert dat een huis meer is dan alleen een plek waar mensen wonen: het is de kern van een cruciale relatie tussen het individu en zijn of haar omgeving. Het is meer dan een beschutte plek, een plaats waar betekenis wordt gecreëerd en waar men zich uitdrukt, waar privacy en delen onderdeel van uitmaakt, “het primaire anker van een individu binnen de omgeving” (2006:185).
Voordat de WoonWijzer ontwikkeld kon worden, onderzochten we eerst wat er bekend was over wonen voor mensen met autisme, waar de behoeften lagen en waar de knelpunten.
Methode
Kenniscentrum Zorginnovatie voerde in samenwerking met de leden van de werkgroep Wonen een internationale en een nationale literatuurstudie uit, gericht op artikelen in wetenschappelijke tijdschriften, beleidsdocumenten, visiedocumenten en artikelen in bladen van belangenverenigingen.
Het doel van deze literatuurstudie was:
- bestaande literatuur (Engels en Nederlands) te categoriseren;
- thema’s, kwesties en patronen te identificeren;
- richting te geven aan vervolgonderzoek door de werkgroep.
Nieuwe literatuur is in het rapport opgenomen. De literatuurstudie maakt onderdeel uit van de WoonWijzer.
Deelproject 2: Op weg naar zelfstandig wonen
De werkgroep Wonen (van Academische Werkplaats Autisme – Samen Doen!) heeft een onderzoek verricht naar woonbehoeften en woonwensen van jongvolwassenen met autisme, en hun ervaringen in het woontrainingscentrum. Semigestructureerde interviews werden gehouden met jongvolwassenen woonachtig binnen een woontrainingscentrum van Heliomare, Noord-Holland.
Deelproject 3: Het Papagenohuis
Het Papageno Huis is een samenwerkingsverband tussen Stichting Papageno en ‘s Heeren Loo. Mensen met autisme worden hier geholpen om zo zelfstandig mogelijk en zo plezierig mogelijk te leven en een eigen plek te vinden in de samenleving. In het huis van Stichting Papageno bieden professionele medewerkers van ’s Heeren Loo de zorg en ondersteuning die nodig is. Stichting Papageno wil de buitenwereld binnenhalen. Er is veel aandacht voor inclusie in de samenleving, lotgenotencontact en het ontwikkelen van zelfstandigheid, bijvoorbeeld op het gebied van wonen. Het doel is om jongeren met ASS en eventueel andere beperkingen zicht te geven op een goede toekomst en een menswaardige plaats in de samenleving. Leren zelfstandig wonen, werkervaringsprogramma’s en een breed scala aan activiteiten waaronder muziek, zijn belangrijke middelen om dit te bewerkstelligen.
Doel
Papageno Huis en werkgroep Wonen (Academische Werkplaats Autisme – Samen Doen!) hebben onderzoek verricht naar de visie en methode die werd gehanteerd in het Papagenohuis. Doel was om inzicht te verkrijgen in hoe de visie van het Papagenohuis concreet gestalte heeft gekregen in de inrichting van het huis en in de dagelijkse ondersteuningspraktijk. De Papageno-methodiek wordt beschreven.
Resultaten
Alle opgedane kennis heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de geplande WoonWijzer. Bestaande kennis over contextuele factoren die bijdragen aan prettig wonen zijn verbreed. Ook is bestaande kennis verder verdiept: inzicht in de uitwerking van een specifieke visie in de praktijk: HOE leren de jongeren in het Papagenohuis meer zelfstandig te wonen en te participeren, wat zijn werkzame elementen in de Papageno-aanpak?
Dit onderzoek is inmiddels afgerond.