Resultaten
Op grond van de ontwerpeisen is een begeleidingsmethode ontworpen met een werkboek en een app voor jongeren. De methode draagt de naam Mijn Pad. Zowel de methode als de tool Mijn Pad ondersteunt jongeren bij het maken van keuzes over hun leven en toekomst. Het eigenaarschap ligt bij de jongere: zij kiezen zelf de onderwerpen waarover zij in gesprek willen, en of ze Mijn Pad alleen invullen of met iemand die zij zelf uitkiezen. Zij bepalen ook hoe het wordt bewaard. Mijn Pad sluit af met een scoreoverzicht, waarmee zij een stappenplan en actieplan kunnen maken. In Fase III en IV is Mijn Pad uitgetest en dit leverde een positieve indruk van de face-validiteit en inhoudsvaliditeit: de jongeren vinden Mijn Pad aantrekkelijk en kiezen onderwerpen die aansluiten bij waar zij op dat moment mee bezig zijn in de trajectbegeleiding. Ook leverde het onderzoek informatie op over belemmerende en bevorderende factoren voor eigen regie in de context van de trajectbegeleiding.
Film 'Mijn Pad'
Mijn Pad: jongeren maken een film voor jeugdhulpverleners
Sem, Elif, Puk, Willem, Mo en Sidney wonen tijdelijk in een JeugdzorgPlus instelling, dat is een instelling voor gesloten of besloten jeugdzorg, in Den Haag. Samen met Charlotte van der Linden, studente Social Work bij Hogeschool Rotterdam, hebben zij een film gemaakt. Zij filmden elkaar en ook hun mentoren over de vraag hoe jongeren in een instelling het beste begeleid kunnen worden op weg naar zelfstandigheid, en wat de methodiek Mijn Pad daarin kan betekenen.
Wonen in een instelling
De jongeren willen graag dat studenten, professionals, beleidsmakers, docenten en andere betrokkenen bij de jeugdhulp een goed beeld krijgen van wat het betekent om in een instelling te wonen en welke begeleiding voor hen het beste werkt. Puk verwacht dat de film kan helpen om de jeugdzorg te verbeteren: “Zeker weten wel, want nu gaan ze (hulpverleners) uit van eigen ervaring, als zij naar de film kijken en ze zien ons daarover praten dan hebben ze een breder beeld van wat er speelt in een gesloten instelling”.
Charlotte van der Linden ontwikkelde de film in 2019 voor haar afstuderen in opdracht van het Regionaal Leernetwerk Jeugd in Rotterdam. Het Leernetwerk wil met de film een bijdrage leveren aan het verbeteren van de kwaliteit van de jeugdhulp door jongeren meer stem te geven. Als zij meer stem krijgen, en meer ruimte om eigen keuzes te gaan maken, krijgen zij langzaam maar zeker meer vertrouwen in zichzelf, en wordt hun persoonlijke ontwikkeling gestimuleerd.
Praten en nadenken over keuzes
Als Charlotte aan Willem vraagt over welke keuzes hij tevreden is blijft het lang stil, en uiteindelijk zegt hij met enig ongemak maar ook wel weer lachend: “Ik zit in gesloten jeugdzorg en ik moet keuzes gaan verzinnen die goed voor mij waren!”. Als zij doorpraten ontdekt hij uiteindelijk toch dat hij dagelijks goede keuzes maakt. Later in de film interviewt Willem zijn mentor, Diana. Als zij zegt dat het werken met Mijn Pad de autonomie versterkt, vraagt hij: “Hoe zie je dat?” Zij zegt: “Eigenlijk in alles (..) je moet nu dingen zelf gaan doen, zelf regelen, zelf denken… en dat je dan denkt, he ik kan dit! En jo! Er is toch wel iets goeds aan mij ondanks alle verkeerde beslissingen (..)”.
Soms nodigt het stellen van vragen uit om hun stem verder te ontwikkelen, een mening te vormen over iets waar zij nog niet over hadden nagedacht. Elif zegt daarover: “Mensen met trauma’s of mensen die niet zo open zijn over zichzelf (..) dan is Mijn Pad wel een klein duwtje inderdaad, zodat hun stem vanzelf gaat praten”. En Sem: “het geeft mij dat ik ook daadwerkelijk ergens over moet nadenken, wat dieper in bepaalde onderwerpen moet gaan kijken.” Hierdoor ontstaan nieuwe inzichten bij de jongeren maar ook bij de mensen om hen heen. Zo kan de hulp beter aansluiten bij hun behoeften en bij hun eigen persoonlijke ontwikkeling.
De film: Mijn Pad
De gehele film duurt een uur, en bestaat uit zeven afleveringen. Eerst stellen de jongeren zichzelf voor, vertellen over hoe zij het leven in de instelling ervaren en wat voor hen belangrijk is. De zeven delen gaan over: Mijn leven, Mijn wonen, Mijn zelfstandigheid, Mijn Pad, Mijn begeleiding, Mijn netwerk en Mijn ontwikkeling.
Voor meer informatie over de film kunt u contact opnemen met Inge Bramsen, Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam, via: i.bramsen@hr.nl.
App 'Mijn Pad'
Er is een app ontwikkeld voor jongeren, ter ondersteuning van het begeleidingstraject. Kijk op mijnpad.hr.nl.
Filmpje
Senior onderzoeker Inge Bramsen geeft een korte introductie over Mijn Pad. Het filmpje is gemaakt voor de Conferentie 'Participeren kun je leren' die plaats vond op 14 april 2015.
Publicaties
- Mijn Leven, Mijn Toekomst, Mijn Pad. Autonomieversterkend werken met jongeren en gezinnen
Flyer Mijn Pad, november 2022 - The creation of My Path: a method to strengthen relational autonomy for youth with complex needs
Artikel gepubliceerd in Journal of Applied Youth Studies, 7 januari 2021 - Samen leren en samen innoveren in kleinschalige lokale netwerken
Hoofdstuk (pp.85-88) uit het Jaarboek 2019 van de Rotterdamse Academische Werkplaats Jeugd, ST-RAW - Autonomieversterkend werken met Mijn Pad
Publicatie boekdeel, 2019 - Ruimte voor regie met Mijn Pad: een nieuwe tool die jongeren een stem geeft
Hoofdstuk uit het Jaarboek 2018 van de Rotterdamse Academische Werkplaats Jeugd, ST-RAW - Reflectie op 'Ruimte voor regie met Mijn Pad: een nieuwe tool die jongeren een stem geeft
Reflectie op bijdrage aan het Jaarboek 2018 - My Path Towards Living on My Own: Voices of Youth Leaving Dutch Secure Residential Care
Wetenschappelijk artikel gepubliceerd in Springer Magazine - Eindrapport Mijn Pad
- Factsheet Mijn Pad
Een routeplanner voor jongeren op weg naar zelfstandigheid - Handleiding Mijn Pad
Mijn pad, mijn leven, mijn toekomst: een routeplanner voor jongeren - Werkboek Mijn Pad
Met bijbehorende liniaal - Werkboek Mijn Pad voor jongeren tot 27 jaar
Met bijbehorende liniaal - Mijn pad maakt ruimte voor regie!
Posterpresentatie - Geef ze een stem!
Artikel in Ergotherapie Magazine
In de media
- Eigen regie van jongeren met Mijn Pad
Interview op werkplaatssamen.nl, juli 2022 - Mijn Leven, Mijn Toekomst, Mijn Pad
Projectbeschrijving op werkplaatssamen.nl, 2022 - Jongeren maken film voor hulpverleners
Artikel in de nieuwsbrief van ZonMw, 2020 - Jongeren maken film voor hulpverleners
Nieuwsbericht op de website Academische Werkplaats Jeugd, maart 2020 - Jongeren met een persoonlijk plan begeleiden naar een zelfstandig leven
Artikel van Movisie, oktober 2015
Conclusie
Mijn Pad lijkt een geschikt instrument om toe te passen bij de begeleiding van jongeren in de residentiele jeugdzorg op weg naar zelfstandigheid. Het is een uitdaging voor professionals en voor de organisatie daaromheen om daarbij voorwaarden te scheppen en te bewaken die ruimte maken voor eigen regie en eigenaarschap.