Menu
    English

    Agrarische reststromen voor medische toepassing

    Screenen van de Extractenbibliotheek bestaande uit 2260 extracten van 1299 plantensoorten uit Nederlandse teelt op de aanwezigheid van plantenstoffen met antimicrobiële en/of antikankerwerking.

    De Nederlandse agrosector zoekt naar nieuwe manieren om reststromen nuttig te gebruiken en zo duurzamer te worden en toe te werken naar een circulaire economie. De medische sector heeft behoefte aan nieuwe effectieve behandelingen voor infectieziekten die resistent zijn tegen antibiotica en voor kanker die is uitgezaaid naar het bot. Plantenstoffen kunnen vanwege hun geneeskrachtige werking een oplossing bieden. In dit onderzoeksproject gaan we de extractenbibliotheek doorzoeken naar plantenstoffen met antimicrobiële en/of antikankerwerking in modelsystemen die deze ziekten nabootsen. Het doel is om kennis en innovatieve technologie te ontwikkelen voor biobased producten en nieuwe verdienmodellen. Binnen dit project werken docenten en studenten van de Life Science-opleidingen van de Hogeschool Rotterdam samen met het Erasmus MC, diverse teelt- en veredelingsbedrijven en koepelorganisaties.

    Over het project

    Projectbeschrijving

    Dit projectvoorstel heeft als doel om biomassa reststromen zo waardevol mogelijk te gebruiken in de gezondheidszorg, het hoogste segment van de waarde piramide voor groene grondstoffen. Hierbij worden bestaande en nieuwe methoden gebruikt om plantenextracten uit de Extractenbibliotheek te onderzoeken op bioactieve stoffen tegen ongeneeslijke ziekten zoals antibioticaresistente infecties en botkankeruitzaaiingen. De eerste benodigde informatie wordt verkregen door het screenen van de Extractenbibliotheek in ziektemodellen.

    De Nederlandse agrosector genereert jaarlijks ongeveer 9,5 megaton aan afvalstromen. Verbranding zorgt voor schadelijke uitstoot, en verwerking tot compost of diervoeding is laagwaardig. Om sneller kringlooplandbouw te bereiken, moeten deze afvalstromen zo waardevol mogelijk worden benut. Dit gebeurt door efficiënte grondstoffengebruik en hoogwaardige toepassingen, wat leidt tot duurzaam geproduceerde reststromen en waardecreatie van het geteelde gewas ("total crop use") en tot nieuwe verdienmodellen voor de sector. Het uiteindelijke doel is om nieuwe medicijnen te ontwikkelen uit plantenstoffen, wat bijdraagt aan de verduurzaming van de agrosector en de bevordering van een biobased en circulaire economie. Dit project past volledig binnen de transitieagenda Biomassa en Voedsel van de Rijksoverheid door hoogwaardig gebruik van biomassa en vergroening van de sectoren chemie, farmacie en gezondheid.

    Dit project wordt uitgevoerd door een consortium bestaande uit de Hogeschool Rotterdam, Erasmus MC, Gova-VARTA, De Ruiter Innovations, INNO Growers, Dubbel Doel Flora en Greenport West-Holland.

    Verbinding met het onderwijs

    In dit project werken derdejaars studenten Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML) mee tijdens semester 5 en 6 in hun projectcursussen. Tegelijkertijd werken BML-afstudeerders aan dit project binnen de betrokken afdelingen van het Erasmus MC en Gova-VARTA. Vanuit de opleiding Chemie (CHM) dragen derdejaars studenten bij in de projectcursus van semester 6, en vierdejaars minorstudenten in de projectcursus van semester 7. Dit project is een estafetteproject, waarbij elke nieuwe groep BML- en CHM-studenten voortbouwt op de eerder ontwikkelde methoden en verkregen resultaten, en aansluit op de onderzoeksontwikkelingen binnen de laboratoria van de samenwerkende partners.

    (Beoogde) resultaten

     

    Uit de screening van de Extractenbibliotheek in modelsystemen voor de genoemde medische aandoeningen zijn enkele positieve hits verkregen. Deze worden momenteel gevalideerd in de betrokken afdelingen van het Erasmus MC.

    BML- en CHM-studenten van de Hogeschool Rotterdam (HR) hebben protocollen opgezet en geoptimaliseerd voor het maken van extracten, het scheiden met HPLC, en de eerste screening ter identificatie met LCMS voor een aantal kandidaat-planten. Ook zijn verschillende tests voor antimicrobiële werking opgezet en gevalideerd in de laboratoria van HR. Bij Gova-VARTA heeft een BML-afstudeerder kennis en praktische ervaring gedeeld over het opzetten en uitvoeren van antimicrobiële tests, zodat deze in de toekomst bij Gova-VARTA kunnen worden uitgevoerd. Hiervoor heeft Gova-VARTA de benodigde apparatuur besteld.

    Dit project, genaamd "Power of Plants," heeft de publieksprijs gewonnen van de Topsector T&U Innovation Prize 2023. Naar aanleiding hiervan zijn enkele consortiumleden geïnterviewd voor het tijdschrift de NIEUWE OOGST, wat resulteerde in het artikel "Medicijn komt in toekomst weer uit plant" (8 december 2023). Zie bijlagen.

    Samenwerkingen

     

    De opleidingen Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek (BML) en Chemie van de Hogeschool Rotterdam (HR) verbinden beide sectoren door praktijkgericht onderzoek en onderwijs. Ze ontwikkelen innovatieve methodieken om waardevolle plantenstoffen te gebruiken voor nieuwe medicijnontwikkeling. De samenwerking met het Erasmus MC is noodzakelijk vanwege hun expertise in onderzoek naar de medische aandoeningen die worden onderzocht.

    De teelt- en veredelingsbedrijven binnen het consortium vertegenwoordigen de Nederlandse tuinbouw en leveren de noodzakelijke biomassa reststromen. Ze zijn onderdeel van een groot netwerk van innovatieve telers en veredelaars, verenigd in overkoepelende organisaties. Door deze organisaties op te nemen in het consortium, wordt veel expertise binnengehaald. Dit helpt om vanuit circulaire doelstellingen biobased producten en nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen.

    Het projectplan bestaat uit vier verschillende onderdelen:

    1. Opzetten en uitvoeren van methodes om de plantenextracten uit de Extractenbibliotheek te onderzoeken op antimicrobiële werking (inclusief het effect op biofilmvorming) (HR, Erasmus MC en Gova-VARTA);
    2. High-throughput screenen van plantenextracten uit de Extractenbibliotheek op hun effect op naar bot gemetastaseerde prostaatkanker in een in vitro modelsysteem (Erasmus MC);
    3. Opzetten van technologie ter identificatie van de werkzame stoffen en optimalisatie van deze stoffen m.b.t. teeltcondities, variëteiten en extractiemethoden (De Ruiter Innovations en INNO Growers) en
    4. Kennisdeling en verdienmodelontwikkeling (Dubbel Doel Flora en Greenport West-Holland).

    Projectfeiten



    Looptijd

    2022 - 2024


    Financiering

       Regieorgaan SIA met KIEM CE    


    Lectoraat

    EAS/BML, KCZI en MDLLIMT

    Medewerkers

    betrokken bij dit project