Opbouw
Hoe is de opleiding opgebouwd?Bekijk de Studiegids MPA 2025-2028
Binnen het binnenschoolse programma leer je diverse vaardigheden. Denk aan medische vaardigheden, zoals anamnese en lichamelijk onderzoek of wetenschappelijke vaardigheden zoals het uitvoeren van een zoekstrategie. Ook communicatieve vaardigheden en leiderschapsvaardigheden komen aan bod.
De Physician Assistant (PA) is werkzaam in zeven beroepsrollen. Het CanMeds model, dat nationaal en internationaal gebruikt wordt binnen het medisch onderwijs, ligt hieraan ten grondslag. Deze rollen of competenties zijn de rode draad waarlangs de medisch-professionele ontwikkeling en opleiding zich voltrekt.
De rollen zijn:
- Medisch deskundige
- Communicator
- Organisator (leiderschap)
- Samenwerker
- Onderzoeker (wetenschapper)
- Gezondheidsbevorderaar (maatschappelijk handelen)
- Professional
Het binnenschoolse programma is gestructureerd door een medische, een professionele en een wetenschappelijke leerlijn. Het buitenschoolse programma beslaat het werkend leren en lerend werken op de eigen werkplek en gedurende stages (praktijkleren). Binnen de medische leerlijn worden generalistische medische kennis en vaardigheden aangeleerd. Binnen het praktijkleren worden de benodigde specialistische kennis en vaardigheden aangeleerd.
De rol van wetenschapper is stevig verankerd in de opleiding. In het eerste jaar leer je de kwaliteit van medisch wetenschappelijke onderzoeken te beoordelen, onderzoeksresultaten te interpreteren en het Evidence Based Medicine toe te passen in de dagelijkse praktijk. Daarna leer je zelf een onderzoek op te zetten en uit te voeren. Het tweede jaar van de opleiding wordt de leerlijn wetenschap afgerond met een masterthese verslag.
Omdat we professionals opleiden voor sleutelrollen in het werkveld, worden binnen de professionele leerlijn o.a. de mentaliteit en vaardigheden meegegeven om antwoorden te kunnen geven op het veranderend zorglandschap en maatschappelijke ontwikkelingen mede vorm te geven.
Het opleiden van een Physician Assistant (PA) in de praktijk is een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel de opleiding als de praktijkinstelling. De opleiding zorgt dat het generalistische deel van het beroep wordt aangeleerd en getoetst. De specialistische kennis en vaardigheden worden aangeleerd en getoetst door de opleider (een arts). De student PA maakt de vertaalslag van het binnenschools leren naar de eigen praktijk en beschrijft dit in het praktijkleerplan. Een praktijkbeoordelaar toetst het praktijkleerplan op geschiktheid, haalbaarheid en de studieloopbaancoach zorgt voor de verbinding tussen de binnenschoolse activiteiten en het praktijkleren.
De opleidingsgroep, waar de opleider, collega-artsen en eventueel op de werkplek werkzame Physician Assistants deel van uitmaken, draagt zorg voor het praktijkonderwijs van de student op de eigen werkplek. Zij bieden ondersteuning, faciliteren het leerproces en geven feedback op het handelen en de studievoortgang. De opleider beoordeelt (de voortgang van) het werkplekleren.
De opleiding ondersteunt de opleiders met trainingen, bijeenkomsten en materialen. Voor opleiders is het volgen van de opleidertraining verplicht.
Toen de opleiding startte was deze specifiek gericht op klinisch verloskundigen (MPA-KV). Later is hier ook een algemeen uitstroom-profiel aan toegevoegd (MPA-A). Hoewel de afgelopen jaren de differentiaties in MPA-KV en Algemeen als uitstroomprofielen onder de paraplu van de PA-opleiding hebben bestaan is ervoor gekozen om deze te harmoniseren. Er is geen apart onderwijs- en toetsprogramma meer voor klinisch verloskundigen. We zijn – net als de overige 4 PA-opleidingen in Nederland – een breed generalistische PA-opleiding.
Buiten de eigen werkplek loop je als student Physician Assistant gedurende de gehele opleiding externe stages, waardoor je in staat wordt gesteld om theoretische kennis, praktische vaardigheden en attitude in bredere praktijksituaties te integreren.
De stages dragen bij aan verdere verdieping en verbreding, buiten het eigen specialisme en verdieping binnen het eigen specialisme. Je kiest en motiveert samen met je opleider welke stages je wilt lopen, verdeeld over een aantal domeinen en binnen een verplicht totaal aantal studie-uren (EC's).
De wetenschappelijke component in de masteropleiding is stevig aangezet om het uiteindelijke masterniveau te behalen. Belangrijk is het om te leren wetenschappelijke artikelen kritisch te kunnen lezen en de resultaten te kunnen implementeren op de eigen werkplek. Daarnaast ontwikkelt de student ervaring in het opzetten, uitvoeren en presenteren van wetenschappelijk onderzoek.
De volgende onderwerpen vallen onder de wetenschappelijke leerlijn:
- Inleiding in Evidence Based Medicine
- CAT
- Onderzoeksvoorstel
- Onderzoeksverslag
De masteropleiding PA omvat 150 European Credits (EC).
EC kan vertaald worden naar studiepunt waarbij een studiepunt gelijk staat aan 28 studiebelastingsuren (SBU). Dit betekent een totale studiebelasting van 1680 uur per jaar.
De studiepunten kunnen verkregen worden in het binnenschoolse en buitenschoolse programma. Dit betekent dat de student gedurende de opleiding gemiddeld 46 uur per week besteedt aan studieactiviteiten in het kader van de opleiding, bestaande uit onderwijsdag HR, zelfstudie en praktijkleren (eigen werkplek en stage).
De verwachte studiebelasting per week bestaat globaal uit:
- 1 onderwijsdag op de hogeschool (8 uur per week)
- 2 à 3 dagen op de afdeling, afhankelijk van de aanstelling (16 – 24 uur per week)
- halve tot een hele dag stage per week
- zelfstudie (8 – 14 uur per week)
Master Physician Assistant of Master Verloskunde?
Met de komst van de hbo-master Verloskunde (samenwerking tussen Hogeschool Rotterdam, Maastricht, Amsterdam en Groningen) is er m.i.v. september 2023 een verdiepende master bijgekomen. De master Physician Assistant is een professionele, beroepskwalificerende master.
In tegenstelling tot de master verloskunde is de MPA een opleiding die na afstuderen een BIG registratie oplevert. De opleiding biedt daarmee juridische borging voor het uitvoeren van medisch voorbehouden handelingen door verloskundigen in de tweede/derde lijn.
Klinisch verloskundigen die de masteropleiding Physician Assistant hebben afgerond behouden doorgaans beide beroepen. Als MPA Verloskunde of MPA Gynaecologie/Obstetrie integreren ze de competenties van (klinisch) verloskundige èn Physician Assistant in de beroepspraktijk.
De MANP leidt ervaren verpleegkundigen op tot verpleegkundig specialist (VS). De MPA leidt op tot Physician Assistant (PA), waarbij niet alleen verpleegkundigen toegelaten worden, maar ook andere ervaren professionals met een hbo/ bachelor diploma in de gezondheidszorg, zoals fysiotherapie, ergotherapie en verloskunde.
De MANP-opleiding duurt 24 maanden/twee jaar. De MPA-opleiding duurt 30 maanden/tweeënhalf jaar.
Tijdens de opleiding tot zowel VS als PA ben je als student al aan het werk in het medisch domein, vaak bij een huisarts of in een ziekenhuis. De VS is vaker werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg. Beide opleidingen zijn bekostigde professionele masters.
Meer informatie: Platform Zorgmasters | Platform Zorgmasters deelt kennis over taakherschikking, specifiek over de physician assistant en verpleegkundig specialist
Na je studie
Wat kun je doen na de opleiding?Na de opleiding ben je in het bezit van een masterdiploma Physician Assistant en mag je de internationale titel Master of Science (MSc) voeren. Je bent dan bevoegd (mits bekwaam) om zelfstandig medische zorg te verlenen, waarbij je zo nodig intercollegiale consultatie toepast.
Wil je weten wat de mogelijkheden zijn na je studie? Kijk op de website van de NAPA, de beroepsvereniging van Physician Assistants
Hoe mag je je registreren in het BIG-register?
In het BIG-register mag je je registreren met de titels Master Physician Assistant (MPA) of Master of Science (MSc.). Kijk voor meer informatie over de PA en de wet BIG op de de NAPA.
