De taal- en leesontwikkeling van Nederlandse kinderen is al jaren een bron van zorg. Rotterdam kent een hoog percentage volwassenen met een lage opleiding die moeite hebben met lezen en schrijven. Veel volwassenen dragen dit in hun rol als ouder over aan hun kinderen. Zo ontstaat kansenongelijkheid. Als lector krijgt Van der Pluijm de opdracht om leraren en andere professionals bewuster te maken van deze taalongelijkheid en in co-creatie met (voor)scholen en opleidingen te onderzoeken hoe zij hun leerlingen een taalrijke omgeving kunnen bieden ter ondersteuning van de kennis- en taalontwikkeling op jonge leeftijd en ter bevordering van de leesontwikkeling. Het lectoraat spant zich in voor meer samenhang in het taalaanbod op school en een sterkere verbinding tussen de twee belangrijkste contexten die de taalontwikkeling van kinderen bepalen: de school en het gezin. De wens hierbij is steeds de kennisbronnen van leerlingen in te zetten, zoals hun thuistaal. De resultaten moeten ertoe leiden dat taalrijke omgevingen duurzaam een plek krijgen in kinderopvang en basisscholen en opleidingen voor leraren en andere professionals in en rondom de school.
Hogeschool Rotterdam, PCBO Rotterdam-Zuid (Protestants-Christelijk Basisonderwijs Rotterdam-Zuid)en BOOR (Bestuur Openbaar Onderwijs Rotterdam) willen bijdragen aan het beste onderwijs voor leerlingen. Een onderzoekende houding van leraren en andere professionals is daarbij essentieel, evenals een goede verbinding tussen onderzoek en de schoolpraktijk. In dit lectoraat leren professionals in scholen en studenten hoe ze die onderzoekende houding kunnen vormgeven en leren onderzoekers en opleiders hoe zij de verbinding met de praktijk goed kunnen realiseren. Het lectoraat werkt hiervoor samen met lokale onderzoekers en opleidingen van Hogeschool Inholland, Thomas More Hogeschool, Erasmus Universiteit Rotterdam en andere (landelijke) partners. Het onderzoek zal zich grotendeels afspelen op (voor)scholen in Rotterdam-Zuid. De geleerde lessen in deze complexe contexten leveren ook voor scholen en kinderopvang in vergelijkbare contexten in het land relevante inzichten op.
Er zijn te veel kinderen die niet de kans krijgen om mee te komen met de talige eisen van het onderwijssysteem. Het is cruciaal dat we in basisonderwijs en kinderopvang meer gebruikmaken van de kennis die aantoont hoe kinderen op jonge leeftijd taal ontwikkelen en passend hierbij een veelzijdiger curriculum ontwikkelen. Dat kan bijvoorbeeld door leersituaties binnen- en buitenschools meer te benutten voor rijke interacties en door bruggen te bouwen tussen school en thuis. Bovendien vraagt zo’n taalrijke omgeving om een positieve benadering van diversiteit en het inzetten van de kennisbronnen van kinderen, in plaats van kinderen te bestempelen als 'achterstandsleerlingen'.
lector Samenwerken aan een Taalrijke Omgeving
Binnen Hogeschool Rotterdam sluit het lectoraat aan op het curriculum van de bacheloropleidingen Pabo en Social Work en de Associate Degree, Pedagogisch Educatief Professional. Het lectoraat draagt ook bij aan de ontwikkeling van twee nieuwe masters binnen het Instituut voor Lerarenopleidingen die raken aan de thema’s van het lectoraat (Het Jonge Kind en Taalbewust Leren) en aan de bestaande masteropleiding Pedagogiek van het Instituut voor Sociale Opleidingen. Studenten van deze opleidingen kunnen participeren in de verschillende onderzoeken en ontwikkelprojecten die door het lectoraat worden geïnitieerd, middels stages en afstudeerprojecten.
Martine van der Pluijm is pedagoog en werkt sinds 2011 bij Hogeschool Rotterdam als docent en onderzoeker. Zij houdt zich bij de bachelor- en masteropleidingen van het Instituut voor Sociale Opleidingen en Instituut voor Lerarenopleidingen bezig met het begeleiden van ontwerpgericht onderzoek en onderwijs rondom pedagogische vraagstukken in educatie. Daarnaast is zij sinds 2020 als postdoc werkzaam bij het onderzoeksproject MAATWERK, gericht op het versterken van de samenwerking tussen school en ouders aan de taalontwikkeling van kinderen bij gezinnen thuis. Dit onderzoek bouwt voort op de schoolaanpak (Thuis in Taal) die Martine ontwikkelde tijdens haar promotieonderzoek (2020). In 2020 werd Martine van der Pluijm op Hogeschool Rotterdam gekozen tot docent-onderzoeker van het jaar.
