Wat zijn de vroege signalen van verval in het mkb? Ondernemers en accountants kunnen door middel van onderstaande symptomen beter grip krijgen op de organisatie en beoordelen hoe groot het risico is op verval. Het gaat dan met name om een verandering in de afgelopen zes maanden.
Vroege signalen van verval in het mkb
1) Problemen of veranderingen in de privésfeer
De laatste zes maanden is mijn privésituatie moeilijker dan daarvoor.
Denk bijvoorbeeld aan problemen of veranderingen in de relationele sfeer (ruzies, echtscheiding), rond gezondheid (ziekte, stress, burn-out, slaapgebrek, gewicht, eetpatroon, leefstijl), geldproblemen privé of persoonlijk verlies.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in:
- Lees verhaal 3 op pagina 29. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
2) Problemen met of bemoeienis door externe partijen
De laatste zes maanden is er meer bemoeienis van externe partijen.
Denk bijvoorbeeld aan meer correspondentie, gesprekken en contact met externe partijen zoals UWV, banken, overheden, die eventueel uitmonden in rechtszaken, juridische claims of aanvechting van vergunningen.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande verhalen. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
3) Knelpunten in de toelevering van producten en/of zakelijke diensten
De laatste zes maanden zijn er meer knelpunten in de toelevering van zakelijke diensten en producten.
Denk bijvoorbeeld aan het frequent veranderen of het verliezen van leveranciers, het plotseling stopzetten van zakelijke diensten of leveranties, of een gebrek aan voorraad.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees hieronder hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging:
Johan is de derde generatie die het familiebedrijf runt, dat begon als een melkzaak en in de jaren '50 werd omgevormd tot een ijsfabriek. Het bedrijf heeft zich door de jaren heen ontwikkeld en breidde in 1999 uit met een nieuwe productieruimte om aan de toenemende vraag te voldoen.
Vanuit het kenniscentrum is de scan uitgezet naar verschillende MKB-bedrijven. Het belangrijkste signaal dat de scan liet zien was: "Knelpunten in de toelevering van producten en/of zakelijke diensten". Voor de onderzoekers vanuit het kenniscentrum was het de eerste keer dat de scan aansloeg op dit signaal.
De coronapandemie was een moeilijke periode voor Johan, maar dankzij overheidssteun wist het bedrijf redelijk te overleven. Recente uitdagingen komen voort uit externe factoren zoals knelpunten in de toelevering en stijgende suikerkosten, mede door de oorlog in Oekraïne. Deze problemen dwingen het bedrijf om hogere prijzen te vragen voor hun producten. Daarnaast zorgen nieuwe regelgeving rond verpakkingen en de druk om jaarlijks nieuwe ijssmaken te introduceren voor extra uitdagingen.
Om de afhankelijkheid van leveranciers te verminderen, heeft Johan maatregelen genomen zoals het inkopen van suiker voor een heel jaar en het afsluiten van langetermijncontracten met meerdere leveranciers. Dit verkleint de risico’s, hoewel het geen volledige zekerheid biedt.
4) Tegenslagen waar geen grip (meer) op te krijgen is
De laatste zes maanden ervaar ik bij tegenvallers in het bedrijf steeds meer dat ik daar weinig aan of tegen kan doen.
Denk bijvoorbeeld aan tegenslagen waarbij u het gevoel krijgt dat ze u overkomen, dat u er niets aan kunt veranderen of waarbij er geen oplossingen lijken te zijn.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
5) Het uitstellen van belangrijke bedrijfsbeslissingen
De laatste zes maanden zijn belangrijke bedrijfsbeslissingen vaker uitgesteld.
Denk bijvoorbeeld aan risicovolle investeringen, grote kostenbesparingen, grote ingrepen in de organisatie, besluiten over opvolging, het veranderen van het business model, producten- of dienstenaanbod en de markt.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
6) Conflicten binnen de leiding
De laatste zes maanden zijn er meer conflicten binnen de leiding.
Denk bijvoorbeeld aan strijd tussen eigenaren, management of onderling en onoverkomelijke verschillen van inzicht.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
7) Discontinuïteit van leiderschap
De laatste zes maanden is er een plotseling vertrek geweest binnen de leiding of eigenaren van het bedrijf.
Denk bijvoorbeeld aan een onverwacht vertrek vanwege conflicten of een problematische bedrijfsopvolging.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
8) Problemen in communicatie tussen leiding en personeel
Ik ervaar dat de communicatie tussen leiding en personeel de laatste zes maanden is verslechterd.
Denk bijvoorbeeld aan communicatie die minder frequent, duidelijk, transparant of positief is en waarbij zorgen, onzekerheid, verborgen agenda's, spraakverwarring en conflicten wellicht een rol spelen.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in:
- Lees verhaal 6 op pagina . Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
9) Afnemende medewerkersbetrokkenheid en -tevredenheid
De laatste zes maanden nam de betrokkenheid van medewerkers af.
Denk bijvoorbeeld aan een negatieve werksfeer, hoog of langdurig ziekteverzuim of een hoog of snel personeelsverloop.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
- Lees verhaal 3 op pagina 29. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 4 op pagina 35. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 5 op pagina 43. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 6 op pagina 51. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 7 op pagina 57. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 8 op pagina 63. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
10) Oplopende schuldendruk/-last
De laatste zes maanden drukt onze schuldenlast zwaarder op onze resultaten.
Denk bijvoorbeeld aan financieringslasten die relatief hoog zijn ten opzichte van uw bedrijfsresultaat door financiering met veel vreemd vermogen.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
11) Achterlopen op marktontwikkelingen
De laatste zes maanden is ons bedrijf minder toegekomen aan het actief in de gaten houden van nieuwe ontwikkelingen.
Denk bijvoorbeeld aan nieuwe marktontwikkelingen, veranderende klantbehoeften of concurrentie die kansen of inzicht in bedreigingen kunnen opleveren.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in:
- Lees verhaal 6 op pagina 51. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
12) Achterblijven van proces- en productvernieuwing
De laatste zes maanden is er in ons bedrijf minder aandacht voor investeringen in proces- of productvernieuwing.
Denk bijvoorbeeld aan het voorbereiden, uitvoeren en benutten van vernieuwingen die producten, diensten of bedrijfsprocessen verbeteren.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in:
- Lees verhaal 4 op pagina 35. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
13) Afnemende klanttevredenheid
De laatste zes maanden neemt de klanttevredenheid af.
Denk bijvoorbeeld aan een toename van klachten, retouren, naleveringen, garantieclaims en een verslechterde relatie tussen medewerkers en klanten.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in:
- Lees verhaal 7 op pagina 57. Klik hier om meteen naar het verhaal te gaan.
14) Krimp in marktaandeel en afzetmarkt
De laatste zes maanden vlakken de verkopen af of lopen zij terug.
Denk bijvoorbeeld aan teruglopende aantallen klanten, offertes of orders, afnemende ordergroottes, het wegvallen van belangrijke klanten, markten of productgroepen, of tegenvallende verkopen onder nieuwe klanten.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
15) Buitengewone en/of luxueuze uitgaven
De laatste zes maanden zijn er meer buitengewone, luxueuze grote uitgaven gedaan.
Denk bijvoorbeeld aan grote uitgaven of beloningen met een imagoversterkend of sfeerverhogend karakter, waar wellicht geen directe noodzaak of onvoldoende financiële ruimte voor was.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
16) Minder financieel inzicht/grip op de financiën
De laatste zes maanden heeft ons bedrijf minder grip op de financiën dan voorheen.
Denk bijvoorbeeld aan een achterlopende administratie of boekhouding, weinig inzicht en controle op de betalingen van klanten en niet betalende klanten.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal:
- Lees verhaal 1 op pagina 17. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 4 op pagina 35. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 5 op pagina 43. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 6 op pagina 51. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
- Lees verhaal 8 op pagina 63. Klik hier om meteen naar het boek te gaan.
17) Niet op tijd voldoen aan betalingsverplichtingen
De laatste zes maanden konden wij niet of nauwelijks op tijd voldoen aan onze betalingsverplichtingen.
Denk bijvoorbeeld aan achterstand met betalingen, verlenging van betalingstermijnen, gebruik van privévermogen of fondsen van familieleden, vrienden, alternatieve financiers of de holding om betalingen te kunnen doen.
Ook andere ondernemers hadden met dit symptoom te maken. Lees in het boekje Ik heb geen probleem de situatie hoe een andere ondernemer erachter kwam en hiermee omging. Dit symptoom komt voor in onderstaande voorbeelden. Klik op de link, dan kom je meteen bij het verhaal: